Khi nhắc đến cây mướp, chắc chắn không ít người sẽ tự hỏi có những loại nào và loại nào được trồng nhiều nhất. Thực tế, nếu phân loại chi tiết theo các giống khác nhau, chúng ta có 4 loại mướp. Trong số đó, mướp hương là loại được trồng rộng rãi nhất. Đặc biệt, trong giống mướp hương còn có nhiều phân nhánh như mướp quả ngắn, mướp quả dài hay mướp cao sản,… Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng Nông sản Dũng Hà khám phá các loại mướp ở Việt Nam phổ biến và được ưa chuộng nhất, giúp bạn có cải nhìn sâu sắc về loại quả này nhé.
1. Tìm hiểu chung về đặc điểm của cây mướp
Mướp là một chi thuộc họ bầu bí, với tên gọi khoa học là Luffa. Đây là một loại cây thân thảo sống một năm, có dạng leo và thích hợp với khí hậu nóng ẩm. Loại cây này chủ yếu được trồng để thu hoạch quả xanh dùng làm thực phẩm.
- Thân cây mướp: màu xanh nhạt, có hình dạng đa giác và thường phát triển thành nhiều nhánh. Lá của cây to, đơn, màu xanh, phân bố theo kiểu so le, với phiến lá có hình dạng giống như trái tim. Mặc dưới của lá mang màu xanh nhạt, trong khi mặt trên có màu xanh đậm, cả hai bề mặt đều được phủ một lớp lông nhám màu trắng. Cuống lá có màu xanh lục, dài khoảng từ 5 – 7cm và có những sợi lông ngắn màu trắng.
- Hoa mướp: màu vàng rực rỡ và được phân loại là hoa đơn tính. Hoa đực mọc theo chùm, có hình dạng giống như chùy, với trục phát hoa dài khoảng 20 – 24cm. Hoa cái thường mọc đơn lẻ, cánh hoa phát triển đồng đều. Cuống hoa cái có hình trụ, màu xanh lục, dài từ 5 – 15cm và có một vài sợi lông ngắn. Noãn của hoa cái phát triển gần cuống, sau khi được thụ phấn chúng sẽ hình thành thành quả mướp.
- Quả mướp: có hình trụ dài hoặc hình trụ thuôn tùy theo loài, dài khoảng 15 – 50 cm, vỏ xanh, tùy từng giống mà bề mặt nhẵn hoặc có khía. Thịt quả mềm, ngọt, chứa nhiều nước. Mướp non là nguyên liệu tuyệt vời cho các món canh, xào,… mướp già thường để lấy xơ làm bông tắm.
- Hạt mướp: bên trong quả mướp thường chứa rất nhiều hạt. Hạt mướp có hình dẹt, hai đầu tròn, có màu đen, dài 1 – 1.5cm. Hạt mướp ăn được và có thể được dùng để nhân giống.
Ở Việt Nam, các loại mướp được trồng phổ biến là mướp hương, mướp trâu, mướp khía, mướp đắng. Ngoài những loại mướp này, một số nơi còn trồng mướp xơ để làm cảnh hoặc làm thuốc. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu các loại mướp ở Việt Nam phổ biến hiện nay nhé!
2. Các loại mướp ở Việt Nam phổ biến và ưa chuộng
2.1 Mướp hương (mướp ta)
Mướp hương (hay mướp ta) chính là loại mướp phổ biến và được ưa chuộng nhất tại Việt Nam, có tên gọi khoa học là Luffa cylindrica. Mặc dù được trồng rộng rãi và trở nên quen thuộc tại Châu Á, giống mướp này được cho là có nguồn gốc từ Bắc Phi.
Mướp hương có quả hình trụ dài, vỏ màu xanh sáng, nhẵn mịn. Chiều dài phổ biến của quả khi thu hoạch là khoảng 25 – 30cm, đôi khi có thể dài hơn. Điểm đặc biệt nhất là mùi thơm ngát dịu nhẹ đặc trưng dù nấu chín hay sống, thịt quả mềm, mọng nước và ngọt thanh. Cũng chính bởi mùi thơm đặc biệt mà mướp hương được trồng phổ biến tại Việt Nam và rất được ưa chuộng trong ẩm thực.
Đừng bỏ lỡ: Mướp hương kỵ với gì? 3 thực phẩm tránh xa kẻo “chết người”
2.2 Mướp trâu
Mướp trâu thực chất là một biến thể mới từ giống mướp hương. Để phân biệt mướp hương và mướp trâu bạn có thể dựa vào màu sắc của chúng. Mướp hương có màu xanh sáng thì mướp trâu có màu xanh đậm. Quả mướp trâu không to bằng mướp hương, trên quả có những vỏ sọc đậm hơn, chiều dài trung bình 30 – 45cm.
Quả mướp trâu khi sống có mùi hắc hắc khó chịu, khi nấu chín thì không có mùi thơm và kém mềm như mướp hương. Tuy nhiên, mướp trâu cũng rất được ưa chuộng về năng suất và khả năng chống chịu sâu bệnh của mình.
2.3 Mướp khía
Nhắc tới các loại mướp phổ biến ở Việt Nam được ưa chuộng thì không thể thiếu mướp khía. Mướp khía (hay mướp tàu, ve hom) có danh pháp khoa học là Luffa acutangula. Giống mướp này có nguồn gốc từ các nước nhiệt đới Á Phi, được trồng phổ biến tại Ấn Độ, Trung Quốc và các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam (đặc biệt phổ biến ở miền Nam). Mướp khía còn tương đối xa lạ với người dân miền Bắc.
Mướp khía có khoảng 8 – 10 đường gân (khía) chạy dọc theo chiều dài quả. Quả có hình chùy, thường dài hơn mướp hương, đạt khoảng 30 – 40cm. Thịt mướp khía chắc hơn mướp hương và có vị giòn khi chế biến.
2.4 Mướp Nhật (quả lặc lày)
Mướp Nhật (hay quả lặc lày, lặc lè) có danh pháp khoa học là Cyclanthera pedata. Mướp Nhật có nguồn gốc từ vùng Andes của Nam Mỹ (như Peru, Ecuador) nhưng đã được du nhập và trồng thành công tại Việt Nam, đặc biệt là ở các tỉnh miền núi phía Bắc.
Mướp Nhật có hình thù khác biệt hoàn toàn so với các loại mướp khác, thường có hình bầu dục hoặc hình quả thận, với vỏ ngoài có gai mềm hoặc có rãnh. Kích thước quả nhỏ, chiều dài khoảng 8 – 12cm. Thịt quả giòn, vị thanh mát, dễ ăn.
Đừng bỏ lỡ: Mướp Nhật nấu món gì? Top 13 món ăn thơm ngon từ mướp Nhật
2.5 Mướp xơ
Trong chi mướp còn có mướp xơ cũng được rất nhiều người nhắc tới. Mướp xơ có danh pháp khoa học là Luffa operculata, nó còn được biết đến là một loại mướp dại.
Khác với mướp hương, mướp trâu, mướp khía, mướp đắng và mướp nhật, mướp xơ không có hình thuôn dài và có hình gần giống hình cầu, thuôn ở hai đầu và chứa nhiều gai. Khi già chứa rất nhiều xơ. Phần vỏ đáy khi quả chín gà sẽ nở bung ra và rơi các hạt bên trong xuống đất.
Do là mướp dại, mướp xơ thường không được sử dụng trong ẩm thực. Người ta thường dùng xơ của mướp xơ tạo vật liệu xơ tự nhiên, làm miếng cọ rửa nhà bếp hay xơ tắm.
3. Lời kết
Qua bài viết trên, có thể thấy các loại mướp ở Việt Nam rất phổ biến và đa dạng, từ mướp hương thơm dịu, mướp trâu chắc thịt, mướp khía giòn ngọt đến mướp Nhật lạ mắt. Mỗi loại lại mang một hương vị và cách chế biến riêng, góp phần làm nên sự phong phú trong ẩm thực Việt.
Hãy đặt mua ngay tại Nông sản Dũng Hà – Địa chỉ uy tín chuyên cung cấp mướp các loại tươi sạch, chất lượng, giá cả cạnh tranh thị trường.
Đừng bỏ lỡ: Tìm Mua Rau Củ Sạch Chuẩn VietGAP Chất Lượng Quanh Đây
