Lá sung, loại lá dân dã quen thuộc trong mâm cỗ Việt. Không chỉ dùng để ăn kèm mà còn ẩn chứa nhiều tác dụng bất ngờ cho sức khỏe. Từ hỗ trợ giảm cân, hạ huyết áp đến bảo vệ gan, lá sung ngày càng được quan tâm trong y học dân gian. Vậy tác dụng lá sung cụ thể là gì và dùng sao cho đúng? Cùng Nông Sản Dũng Hà tìm hiểu ngay!
Lá sung là gì?
Lá sung là phần lá của cây sung – một loại cây thân gỗ thuộc họ Dâu tằm (Moraceae), phổ biến tại nhiều vùng quê Việt Nam. Lá có màu xanh, hình bầu dục, bề mặt hơi sần và thường được dùng để ăn kèm trong các món cuốn, mắm hoặc làm thuốc trong y học dân gian.
Không chỉ là nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực, lá sung còn chứa nhiều dưỡng chất quý như flavonoid, tannin, vitamin và chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe.
Lá sung có tác dụng gì? Tìm hiểu những lợi ích mà bạn không ngờ đến
Không chỉ là loại lá ăn kèm dân dã trong các món cuốn, lá sung còn được ví như một “vị thuốc” tự nhiên với nhiều công dụng bất ngờ. Nhờ chứa các hoạt chất sinh học quý giá, loại lá này được dân gian và y học cổ truyền sử dụng để hỗ trợ điều trị nhiều vấn đề sức khỏe. Vậy cụ thể lá sung có tác dụng gì? Cùng khám phá ngay dưới đây.
Giảm cân
Lá sung có hàm lượng chất xơ hòa tan cao và chứa các enzyme thực vật giúp hỗ trợ quá trình chuyển hóa chất béo.
Viện Dinh dưỡng Ấn Độ (NIN) cũng từng thực hiện một thí nghiệm lâm sàng trong đó những người sử dụng nước sắc từ lá sung kết hợp chế độ ăn kiểm soát calo giảm trung bình 2,5–3 kg sau 4 tuần.
Những dữ liệu này cho thấy tiềm năng tác dụng lá sung trong hỗ trợ giảm cân lành mạnh, nhất là khi kết hợp cùng lối sống khoa học.
Phòng chống ung thư
Một trong những tác dụng lá sung được quan tâm nhất hiện nay là khả năng hỗ trợ phòng ngừa ung thư nhờ chứa các hợp chất chống oxy hóa mạnh như flavonoid, phenol và tannin.
Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Ethnopharmacology (2013), chiết xuất từ lá sung có hoạt tính ức chế sự phát triển của một số dòng tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư gan và ung thư ruột kết, thông qua cơ chế chống oxy hóa và kháng viêm tự nhiên.
Giảm huyết áp
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chiết xuất từ lá sung có khả năng làm giãn mạch và điều hòa huyết áp nhờ chứa hoạt chất kali và flavonoid tự nhiên.
Theo công bố trên Tạp chí Biological and Pharmaceutical Bulletin (2003), lá cây sung (Ficus carica) giúp ức chế enzyme ACE – một enzyme liên quan đến tăng huyết áp – từ đó hỗ trợ hạ huyết áp ở người bị tăng nhẹ đến trung bình.
Bảo vệ gan
Lá sung chứa nhiều chất chống oxy hóa như flavonoid, axit gallic và quercetin, những hợp chất được chứng minh có khả năng bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương do stress oxy hóa.
Một nghiên cứu trên động vật được công bố trong Tạp chí Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine (2012) cho thấy chiết xuất lá sung giúp cải thiện rõ rệt chỉ số men gan ALT và AST, đồng thời ngăn ngừa tổn thương gan do hóa chất gây độc.
Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Diabetes Research and Clinical Practice (2003) chỉ ra rằng, chiết xuất từ lá sung có thể giúp làm giảm lượng đường trong máu và cải thiện độ nhạy insulin ở người mắc tiểu đường type 2.
Dựa trên những bằng chứng đó, nhiều chuyên gia đã đưa tác dụng lá sung vào danh mục các loại thảo dược hỗ trợ kiểm soát bệnh tiểu đường một cách tự nhiên, an toàn.
Hỗ trợ co búi trĩ
Trong y học cổ truyền, lá sung được sử dụng như một vị thuốc có tính sát khuẩn, tiêu viêm, thường dùng để xông hậu môn hoặc giã đắp ngoài nhằm làm dịu cảm giác đau rát và hỗ trợ co búi trĩ.
Theo tài liệu “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” của GS. Đỗ Tất Lợi, lá sung có tác dụng tiêu viêm, giảm sưng, rất phù hợp trong hỗ trợ điều trị trĩ ngoại và trĩ nội giai đoạn đầu.
Hỗ trợ tim mạch
Không chỉ quen thuộc trong các món ăn dân dã, tác dụng lá sung đối với sức khỏe tim mạch cũng được ghi nhận trong một số nghiên cứu khoa học.
Theo một công bố trên Journal of Medicinal Food (2006), chiết xuất lá sung có khả năng làm giảm mỡ máu, ổn định cholesterol và hạn chế nguy cơ xơ vữa động mạch, nguyên nhân hàng đầu dẫn đến bệnh tim.
Trị giời leo
Trong y học dân gian, lá sung thường được sử dụng để đắp ngoài da giúp làm dịu vùng bị giời leo (hay còn gọi là zona thần kinh).
Theo sách “Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam” của Viện Dược liệu, lá sung có đặc tính sát khuẩn, chống viêm và làm mát da, rất hiệu quả trong việc giảm đau rát, ngứa ngáy do giời leo gây ra.
Xem thêm: Tác dụng quả sung. Những lý do bạn nên thêm sung vào chế độ ăn
Một số bài thuốc khi sử dụng lá sung
Tác dụng lá sung không chỉ thể hiện qua dinh dưỡng mà còn qua nhiều bài thuốc dân gian hiệu quả. Tùy từng bệnh lý, lá sung có thể dùng để sắc uống, xông hoặc đắp ngoài. Dưới đây là một số bài thuốc tiêu biểu bạn nên biết.
Bài thuốc chữa mất sữa
Lá sung tươi khoảng 50g, rửa sạch, giã nát rồi sao nóng với một ít rượu trắng. Sau đó, dùng hỗn hợp này đắp lên hai bầu ngực khi còn ấm, ngày 1–2 lần.
Cách làm này được dân gian sử dụng để giúp kích thích tuyến sữa, hỗ trợ cải thiện tình trạng ít hoặc mất sữa sau sinh.
Bài thuốc chữa nổi cục đỏ ở lưng ngực, có đau và sốt
Một trong những tác dụng lá sung là giảm viêm, hạ sốt hiệu quả trong các trường hợp mẩn đỏ kèm đau nhức.
Dân gian thường dùng 50g lá sung tươi, rửa sạch, giã nát rồi đắp trực tiếp lên vùng da nổi cục đỏ, ngày 2 lần.
Áp dụng liên tục 3–5 ngày giúp giảm sưng, dịu đau và hỗ trợ hạ sốt tự nhiên.
Bài thuốc chữa gan nóng, vàng da
Chuẩn bị 40g lá sung tươi, 20g rễ cỏ tranh và 10g cam thảo đất. Rửa sạch tất cả nguyên liệu, cho vào nồi cùng với 1 lít nước, sắc nhỏ lửa đến khi còn khoảng 300ml. Chia nước thuốc thành 2 lần uống trong ngày, dùng sau bữa ăn khoảng 30 phút.
Áp dụng liên tục từ 5–7 ngày, bài thuốc giúp thanh nhiệt, hỗ trợ giải độc gan, cải thiện triệu chứng vàng da, mệt mỏi và nóng trong thường gặp ở người bị suy giảm chức năng gan nhẹ.
Bài thuốc chữa sốt, cảm cúm
Dùng 50g lá sung tươi, kết hợp với 10g lá bưởi và 5 lát gừng tươi, rửa sạch, cho vào nồi đun sôi với 1,5 lít nước. Sau khi sôi khoảng 10 phút, dùng nước này để xông toàn thân trong không gian kín, giữ ấm sau khi xông.
Thực hiện 1 lần/ngày vào buổi tối, liên tục 2–3 ngày giúp làm vã mồ hôi, hạ sốt tự nhiên, giảm nhanh triệu chứng nghẹt mũi, đau đầu và nhức mỏi do cảm cúm. Đây là phương pháp dân gian an toàn, phù hợp với giai đoạn đầu của bệnh.
Bài thuốc chữa bong gân, sai khớp
Khi gặp chấn thương nhẹ như bong gân hay sai khớp, nhiều người lựa chọn bài thuốc dân gian từ lá sung nhờ đặc tính tiêu viêm, giảm sưng hiệu quả.
Trong những trường hợp này, tác dụng lá sung được phát huy rõ rệt khi sử dụng ngoài da: lấy khoảng 40–50g lá sung tươi, giã nát với một ít muối hạt rồi đắp lên vùng bị đau, cố định lại bằng gạc sạch.
Mỗi ngày thay thuốc 1–2 lần sẽ giúp giảm sưng đau và hỗ trợ phục hồi nhanh hơn.
Bài thuốc chữa tưa lưỡi
Dùng 10–15 lá sung non, rửa sạch, giã nát rồi vắt lấy nước cốt. Dùng bông gòn sạch thấm nước cốt này để chấm nhẹ lên vùng lưỡi bị tưa, ngày 2–3 lần.
Thực hiện liên tục trong 2–3 ngày giúp làm sạch miệng, sát khuẩn và hỗ trợ cải thiện tình trạng tưa lưỡi ở trẻ nhỏ và người lớn một cách an toàn, hiệu quả.
Bài thuốc trị bỏng
Chuẩn bị một nắm lá sung tươi, rửa sạch, giã nát rồi trộn với một ít mật ong nguyên chất. Đắp hỗn hợp này lên vùng da bị bỏng nhẹ (bỏng nước, bỏng bếp), sau đó dùng gạc sạch băng lại. Mỗi ngày thay thuốc 1–2 lần.
Áp dụng liên tục từ 2–3 ngày, bài thuốc giúp làm dịu vết bỏng, giảm sưng rát và hỗ trợ phục hồi da nhanh chóng. Không dùng cho vết bỏng hở sâu hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng.
Bài thuốc chữa mụn nhọt bắp chuối, sưng vú
Với đặc tính kháng viêm, sát khuẩn mạnh, tác dụng lá sung còn được ứng dụng trong chữa mụn nhọt và sưng viêm tại chỗ. Dân gian thường lấy khoảng 30–40g lá sung tươi, rửa sạch, giã nát cùng vài hạt muối rồi đắp trực tiếp lên vùng bị sưng (bắp chuối, vú…).
Thực hiện ngày 2 lần, mỗi lần 30 phút sẽ giúp giảm sưng, hút mủ và làm dịu đau nhanh chóng.
Bài thuốc trị cơ thể yếu mệt do khí huyết kém
Trong y học cổ truyền, tác dụng lá sung còn được ghi nhận trong việc bồi bổ cơ thể, cải thiện tình trạng suy nhược do khí huyết kém.
Bài thuốc phổ biến gồm 30g lá sung khô, sắc cùng đảng sâm và bạch truật, mỗi vị 12g. Uống đều đặn 1 thang/ngày trong 5–7 ngày giúp nâng cao thể trạng, giảm mệt mỏi và tăng sức đề kháng.
Cách dùng lá sung đúng cách
Lá sung có thể dùng theo nhiều cách khác nhau tùy vào mục đích: ăn sống, sắc uống, xông hơi hay đắp ngoài. Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả và đảm bảo an toàn, bạn cần hiểu rõ cách sử dụng đúng trong từng trường hợp cụ thể. Dưới đây là các phương pháp dùng lá sung phổ biến và dễ áp dụng nhất.
Dùng để nấu nước uống
Lá sung thường được sử dụng để nấu nước uống trong dân gian nhờ đặc tính mát, giúp thanh nhiệt, giải độc và hỗ trợ chức năng gan. Đây là cách dùng phổ biến và dễ thực hiện, phù hợp cho người cần cải thiện sức khỏe từ bên trong một cách tự nhiên.
Dùng để xông hơi
Lá sung là nguyên liệu quen thuộc trong các bài thuốc xông hơi dân gian, thường kết hợp với lá bưởi, sả, gừng… để tạo thành nồi xông giúp giải cảm, giảm đau nhức cơ thể và hỗ trợ co búi trĩ. Tác dụng lá sung trong xông hơi chủ yếu đến từ tinh dầu tự nhiên có khả năng kháng khuẩn, tiêu viêm, giúp cơ thể đào thải độc tố qua tuyến mồ hôi, đồng thời mang lại cảm giác thư giãn, nhẹ nhõm.
Phương pháp này được nhiều người áp dụng trong giai đoạn mới chớm cảm, nổi mẩn ngứa hoặc phụ nữ sau sinh để làm ấm cơ thể và phục hồi sức khỏe nhanh chóng.
Dùng để đắp ngoài
Lá sung được dân gian sử dụng rộng rãi dưới dạng đắp ngoài để hỗ trợ giảm sưng, tiêu viêm trong các trường hợp như bong gân, mụn nhọt, giời leo, sưng vú hay đau nhức do sai khớp.
Nhờ chứa các hoạt chất có tính sát khuẩn và chống viêm tự nhiên, việc đắp lá sung lên vùng tổn thương giúp làm dịu cơn đau, giảm sưng nhanh và thúc đẩy quá trình hồi phục mà không cần dùng đến thuốc tây.
Một số lưu ý khi sử dụng lá sung
Mặc dù tác dụng lá sung trong hỗ trợ điều trị và chăm sóc sức khỏe đã được dân gian ghi nhận, nhưng để sử dụng hiệu quả và an toàn, bạn cần lưu ý:
- Không dùng lá sung bị dập nát, nấm mốc vì dễ gây kích ứng hoặc nhiễm khuẩn.
- Người có cơ địa dị ứng, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Không lạm dụng liều cao hoặc dùng kéo dài mà không có hướng dẫn chuyên môn, vì có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa.
- Không dùng lá sung tươi đắp lên vết thương hở sâu, vì có thể gây nhiễm trùng nếu vệ sinh không đảm bảo.
- Khi dùng lá sung để ăn sống hoặc sắc uống, nên rửa thật sạch bằng nước muối loãng để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn.
Nông Sản Dũng Hà – địa chỉ cung cấp lá sung tươi chất lượng và uy tín
Nông Sản Dũng Hà là một trong những địa chỉ uy tín hàng đầu tại Việt Nam chuyên cung cấp lá sung tươi chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của các nhà hàng, quán ăn và người tiêu dùng cá nhân. Sản phẩm tại đây được tuyển chọn kỹ lưỡng, đảm bảo tươi ngon, sạch và có nguồn gốc rõ ràng.
Câu hỏi liên quan
Xoay quanh việc sử dụng lá sung, nhiều người vẫn còn thắc mắc về tính an toàn, kiêng kỵ và đối tượng sử dụng. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp giúp bạn hiểu rõ hơn trước khi dùng.
Lá sung kỵ gì?
Lá sung có tính ấm, hơi chát nên không nên dùng chung với thực phẩm có tính nóng mạnh như nhãn, vải, rượu bia hoặc món cay nhiều tiêu ớt, dễ gây nóng trong, nổi mẩn.
Ngoài ra, không nên kết hợp lá sung với các loại thuốc hạ huyết áp hoặc thuốc lợi tiểu khi chưa có chỉ dẫn, vì có thể gây tương tác bất lợi.
Ai không nên sử dụng lá sung
- Người có cơ địa dị ứng: Đặc biệt là dị ứng với nhựa cây hoặc các loại lá có tính sát khuẩn mạnh.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú: Không nên tự ý dùng lá sung để uống hoặc đắp ngoài khi chưa có hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
- Người đang điều trị bệnh mãn tính: Như huyết áp cao, tiểu đường hoặc bệnh gan, vì lá sung có thể tương tác với thuốc đang dùng.
- Trẻ nhỏ dưới 1 tuổi: Hệ tiêu hóa và làn da còn yếu, dễ bị kích ứng khi tiếp xúc với các hoạt chất trong lá sung.
Trước khi sử dụng, bạn nên tham khảo ý kiến chuyên môn nếu đang có bệnh nền hoặc thuộc nhóm đối tượng nhạy cảm.
Kết luận
Lá sung, tuy nhỏ bé và dân dã, nhưng lại mang trong mình một kho tàng lợi ích cho sức khỏe: từ hỗ trợ tiêu hóa, giảm viêm, làm mát gan đến ứng dụng trong nhiều bài thuốc cổ truyền. Nhưng để tận dụng tối đa tác dụng lá sung, bạn cần hiểu rõ cách dùng, liều lượng phù hợp và những lưu ý đi kèm.
Nếu bạn đang tìm lá sung tươi sạch, đúng chuẩn và có thể sử dụng ngay, hãy ghé Dũng Hà, nơi cung cấp đa dạng các loại rau củ sạch, hoa quả theo mùa, an toàn và uy tín. Đặt hàng dễ dàng qua website nongsandungha.com hoặc đến trực tiếp cửa hàng tại Hà Nội và TP.HCM để chọn mua những bó lá sung tươi ngon nhất cho gia đình bạn!
