Lá xương sông nấu món gì là câu hỏi được nhiều người nội trợ và người quan tâm đến sức khỏe tìm kiếm. Không chỉ là vị thuốc dân gian, lá xương sông còn góp mặt trong nhiều món ăn dân dã, thơm ngon như canh, món hấp hay món chiên. Cùng Nông sản Dũng Hà khám phá các món ngon dễ làm từ loại lá quen thuộc này để làm mới thực đơn hằng ngày.
1. Lá xương sông nấu món gì ngon?
Nếu bạn đang băn khoăn lá xương sông nấu món gì để vừa ngon miệng vừa tốt cho sức khỏe, thì đừng bỏ qua những gợi ý sau. Từ món chiên, món hấp đến các món canh dân dã, lá xương sông không chỉ giúp tăng hương vị mà còn mang lại nhiều lợi ích cho hệ hô hấp và tiêu hóa.
1.1 Chả cuốn lá xương sông
Nguyên liệu:
- 300g thịt nạc vai băm
- 1 quả trứng gà
- 10g mộc nhĩ, 5g nấm hương (ngâm nở, băm nhỏ)
- 1/2 củ hành tây nhỏ (băm nhỏ)
- 1 nhánh hành lá (thái nhỏ)
- 1 bó lá xương sông tươi (khoảng 20-30 lá nguyên vẹn)
- Gia vị: 1 thìa canh nước mắm, 1/2 thìa cà phê hạt tiêu, 1/2 thìa cà phê bột ngọt (tùy chọn)
Cách làm:
- Trộn nhân: Cho thịt băm, trứng, mộc nhĩ, nấm hương, hành tây, hành lá và tất cả gia vị vào tô lớn. Trộn đều và nhào kỹ khoảng 5 phút để nhân được dai.
- Cuốn chả: Trải lá xương sông ra mặt phẳng. Múc một lượng nhân thịt vừa đủ (khoảng 1 thìa cà phê) đặt vào gốc lá. Cuộn chặt tay từ gốc lên ngọn lá. Dùng tăm nhỏ ghim cố định nếu cần.
- Hấp/Chiên:
- Hấp: Xếp chả vào xửng, hấp khoảng 15-20 phút cho chả chín.
- Chiên: Làm nóng chảo với dầu ăn. Cho chả cuốn vào chiên vàng đều các mặt trên lửa vừa.
- Thưởng thức: Bày chả ra đĩa, ăn nóng kèm nước mắm chua ngọt.
1.2 Cua đồng rang lá xương sông
Nguyên liệu:
- 500g cua đồng
- 1 nắm lá xương sông tươi
- 2-3 tép tỏi (băm nhỏ)
- 1 quả ớt (thái lát, tùy chọn)
- 2 thìa canh dầu ăn
- Gia vị: 1 thìa canh nước mắm, 1/2 thìa cà phê đường, 1/2 thìa cà phê hạt nêm
Cách làm:
- Sơ chế cua: Cua đồng làm sạch, tách mai, yếm. Giữ lại phần gạch trong mai. Rửa sạch cua dưới vòi nước. Ướp cua với 1/2 thìa cà phê muối, 1/4 thìa cà phê tiêu.
- Sơ chế lá xương sông: Lá xương sông rửa sạch, thái sợi hoặc thái nhỏ.
- Rang cua: Làm nóng chảo với dầu ăn. Phi thơm tỏi băm (và ớt nếu dùng). Cho cua đã ướp vào chảo, đảo đều trên lửa lớn.
- Nêm nếm: Khi cua chuyển màu đỏ cam và gần chín, nêm nước mắm, đường, hạt nêm vào chảo, đảo đều cho gia vị thấm vào cua.
- Hoàn thành: Khi cua đã chín vàng giòn và thấm vị, cho lá xương sông thái nhỏ vào đảo nhanh tay khoảng 30 giây rồi tắt bếp để giữ mùi thơm của lá. Bày ra đĩa và thưởng thức nóng.
1.3 Chả xương sông tôm thịt
Nguyên liệu:
- 200g tôm tươi (bóc vỏ, băm nhỏ)
- 200g thịt nạc vai băm
- 1 nắm lá xương sông (thái nhỏ)
- 1 củ hành khô (băm nhỏ)
- Gia vị: 1 thìa canh nước mắm, 1 thìa cà phê hạt nêm, 1/2 thìa cà phê hạt tiêu, chút đường
- Dầu ăn để chiên
Cách làm:
- Trộn nhân: Cho tôm băm, thịt băm, lá xương sông thái nhỏ, hành khô băm và tất cả gia vị vào một tô lớn. Trộn đều và nhào kỹ khoảng 5-7 phút để nhân dai và hòa quyện.
- Nặn chả: Dùng tay nặn hỗn hợp thành từng viên chả dẹt hoặc tròn có độ dày khoảng 0.5 – 1cm, tùy thích.
- Chiên chả: Đặt chảo lên bếp, cho lượng dầu ăn vừa đủ để chiên ngập mặt hoặc chiên áp chảo. Khi dầu nóng, từ từ cho từng viên chả vào chiên. Chiên vàng đều hai mặt trên lửa vừa cho đến khi chả chín tới, có màu vàng đẹp mắt và dậy mùi thơm.
- Thưởng thức: Vớt chả ra đĩa có lót giấy thấm dầu. Ăn nóng kèm cơm hoặc bún, chấm nước mắm chua ngọt.
1.4 Lá xương sông nấu cá
Nguyên liệu:
- 500g cá (cá diêu hồng, cá trắm, cá rô,…)
- 1 nắm lá xương sông tươi
- 1 quả cà chua (thái múi cau, tùy chọn)
- 1 nhánh hành lá, 1 ít thì là (thái nhỏ)
- 1 củ hành khô (băm nhỏ)
- Gia vị: nước mắm, muối, hạt nêm, tiêu
Cách làm:
- Sơ chế cá: Cá làm sạch, cắt khúc vừa ăn (nếu cần). Rửa sạch với muối và gừng để khử mùi tanh. Ướp cá với 1/2 thìa cà phê muối, 1/4 thìa cà phê tiêu khoảng 10 phút.
- Nấu canh: Phi thơm hành khô băm với chút dầu ăn. Nếu dùng cà chua, cho cà chua vào xào sơ cho ra màu. Đổ lượng nước vừa đủ vào nồi, đun sôi.
- Cho cá: Khi nước sôi bùng, nhẹ nhàng cho cá đã ướp vào nồi. Giảm lửa, nấu liu riu khoảng 5-7 phút tùy độ dày của cá cho cá chín tới.
- Nêm nếm và hoàn thành: Nêm nếm gia vị (nước mắm, hạt nêm) cho vừa ăn. Khi cá đã chín, cho lá xương sông thái nhỏ, hành lá, thì là vào, đảo đều rồi tắt bếp ngay để giữ mùi thơm và dưỡng chất của rau. Múc canh ra bát, rắc thêm chút tiêu.
1.5 Lá xương sông nấu tiết
Nguyên liệu:
- 300g tiết lợn (hoặc tiết vịt)
- 1 nắm lá xương sông tươi
- 1 nhánh hành lá (thái nhỏ)
- 1 củ hành khô (băm nhỏ)
- Gia vị: muối, hạt nêm, tiêu
Cách làm:
- Sơ chế tiết: Tiết lợn/vịt mua về luộc chín. Khi tiết nguội, thái miếng vuông vừa ăn.
- Sơ chế lá xương sông: Lá xương sông rửa sạch, thái sợi hoặc thái nhỏ.
- Nấu canh: Phi thơm hành khô băm với chút dầu ăn. Đổ khoảng 500-700ml nước dùng (hoặc nước lọc) vào nồi, đun sôi.
- Cho tiết và nêm nếm: Khi nước sôi, cho tiết đã thái vào nồi. Nêm nếm gia vị (muối, hạt nêm) vừa ăn.
- Hoàn thành: Đun sôi lại khoảng 1-2 phút, sau đó cho lá xương sông thái nhỏ và hành lá vào, đảo đều rồi tắt bếp ngay để giữ mùi thơm của lá. Múc canh ra bát, rắc thêm tiêu và thưởng thức nóng.
1.6 Lá xương sông xào phổi lợn
Nguyên liệu:
- 500g phổi lợn
- 1 nắm lá xương sông tươi
- 1 nắm lá hẹ
- 2-3 tép tỏi (băm nhỏ)
- 1 củ hành khô (băm nhỏ)
- Dầu ăn
- Gia vị: nước mắm, hạt nêm, tiêu
Cách làm:
- Sơ chế phổi lợn: Phổi lợn làm sạch kỹ, bóp với muối và rửa nhiều lần dưới vòi nước chảy cho hết mùi hôi và chất bẩn. Luộc sơ phổi khoảng 10 phút, vớt ra, để nguội và thái miếng vừa ăn.
- Sơ chế lá xương sông: Lá xương sông rửa sạch, thái sợi hoặc thái nhỏ.
- Xào phổi: Làm nóng chảo với dầu ăn. Phi thơm tỏi và hành khô băm. Cho phổi lợn đã thái vào xào săn trên lửa lớn.
- Nêm nếm: Nêm nếm gia vị (nước mắm, hạt nêm) vừa ăn. Đảo đều cho phổi thấm vị.
- Hoàn thành: Cuối cùng, cho lá xương sông đã thái vào đảo nhanh tay khoảng 1 phút rồi tắt bếp để giữ mùi thơm và độ tươi của lá. Bày ra đĩa và thưởng thức nóng.
1.7 Lá xương sông xào ốc chuối
Nguyên liệu:
- 500g ốc bươu hoặc ốc nhồi
- 2-3 quả chuối xanh
- 100g thịt ba chỉ
- 2 bìa đậu phụ chiên
- Một nắm lá xương sông, tía tô, lá lốt
- 1 củ nghệ nhỏ, 2 thìa canh mẻ, 1 thìa cà phê mắm tôm
- Hành tím, tỏi, ớt (tùy khẩu vị)
- Dầu ăn, gia vị: nước mắm, hạt nêm, đường
Cách làm:
- Sơ chế cơ bản: Ốc làm sạch, luộc sơ, khêu thịt. Chuối xanh tước vỏ, thái miếng, ngâm nước muối loãng. Thịt ba chỉ thái miếng. Đậu phụ thái miếng, chiên vàng. Lá xương sông, tía tô, lá lốt rửa sạch, thái sợi. Nghệ giã nát. Mẻ lọc qua rây.
- Xào nấu: Phi thơm hành tỏi. Cho thịt ba chỉ vào rang cháy cạnh. Thêm chuối vào xào sơ.
- Thêm ốc và gia vị: Cho thịt ốc vào xào cùng. Nêm mẻ, mắm tôm, nghệ, nước mắm, hạt nêm, đường. Đảo đều cho thấm vị.
- Hoàn thành: Khi các nguyên liệu chín tới, thêm đậu phụ vào. Cuối cùng, cho các loại lá xương sông, tía tô, lá lốt đã thái vào đảo nhanh 30 giây rồi tắt bếp.
1.8 Ếch xào lá xương sông
Nguyên liệu:
- 500g thịt ếch làm sẵn
- 1 nắm lá xương sông
- 2-3 cây sả
- 2-3 tép tỏi
- 1-2 quả ớt (tùy khẩu vị)
- Dầu ăn
- Gia vị: nước mắm, hạt nêm, đường, tiêu
Cách làm:
- Sơ chế và ướp ếch: Thịt ếch làm sạch, chặt miếng. Rửa với muối/gừng. Ướp ếch với nước mắm, hạt nêm, đường, tiêu, sả băm, tỏi băm, ớt băm (nếu dùng) khoảng 15-20 phút.
- Sơ chế lá: Lá xương sông rửa sạch, thái sợi.
- Xào ếch: Phi thơm tỏi, sả còn lại. Cho thịt ếch đã ướp vào xào săn trên lửa lớn cho chín đều.
- Hoàn thành: Khi ếch chín, cho lá xương sông vào đảo nhanh 30 giây – 1 phút. Nêm nếm lại và tắt bếp.
1.9 Chả ếch lá xương sông
Nguyên liệu:
- 300g thịt ếch đã lọc xương, băm nhuyễn
- 100g thịt nạc vai băm
- 1 nắm lá xương sông (thái nhỏ)
- 1 củ hành khô (băm nhỏ)
- Gia vị: nước mắm, hạt nêm, tiêu, chút đường
- Dầu ăn để chiên
Cách làm:
- Trộn nhân: Trộn đều thịt ếch băm, thịt nạc vai băm, lá xương sông, hành khô và tất cả gia vị. Nhào kỹ cho dai.
- Nặn chả: Nặn hỗn hợp thành từng viên chả dẹt hoặc tròn.
- Chiên chả: Đun nóng dầu ăn. Chiên vàng đều hai mặt chả trên lửa vừa cho đến khi chín.
- Thưởng thức: Vớt chả ra đĩa có lót giấy thấm dầu. Ăn nóng.
1.10 Vịt xào lá xương sông
Nguyên liệu:
- 500g thịt vịt (đùi hoặc lườn)
- 1 nắm lá xương sông
- 2-3 cây sả, 1 củ gừng, 2-3 tép tỏi, 1-2 quả ớt (tùy khẩu vị)
- Dầu ăn
- Gia vị: nước mắm, hạt nêm, đường, tiêu
Cách làm:
- Sơ chế và ướp vịt: Thịt vịt làm sạch, thái miếng. Ướp với sả, gừng, tỏi, ớt băm và gia vị khoảng 20-30 phút.
- Sơ chế lá: Lá xương sông rửa sạch, thái sợi.
- Xào vịt: Phi thơm tỏi, sả. Cho thịt vịt đã ướp vào xào săn trên lửa lớn cho chín mềm.
- Hoàn thành: Cuối cùng, cho lá xương sông vào đảo nhanh 30 giây – 1 phút. Nêm nếm lại và tắt bếp.
1.11 Trứng rán lá xương sông
Nguyên liệu:
- 2-3 quả trứng gà/vịt
- 1 nắm lá xương sông tươi (khoảng 5-7 lá)
- Hành lá (tùy chọn)
- Dầu ăn
- Gia vị: nước mắm, hạt nêm, tiêu
Cách làm:
- Sơ chế lá: Lá xương sông rửa sạch, thái sợi/băm nhỏ. (Hành lá thái nhỏ nếu dùng).
- Đánh trứng và trộn: Đập trứng ra bát, đánh tan. Cho lá xương sông (và hành lá) vào trộn đều. Nêm nếm gia vị.
- Rán trứng: Đun nóng chảo với chút dầu. Đổ hỗn hợp trứng vào, rán vàng đều hai mặt.
- Thưởng thức: Lấy trứng ra đĩa, cắt miếng vừa ăn và thưởng thức nóng.
1.12 Lá xương sông nấu trai
Nguyên liệu:
- 500g thịt trai tươi (hoặc trai nguyên con)
- 1 nắm lá xương sông
- 2-3 nhánh hành lá, 1 ít thì là (thái nhỏ)
- 1 quả cà chua (thái múi cau, tùy chọn)
- 1 củ hành khô (băm nhỏ)
- Gia vị: muối, hạt nêm, tiêu, dầu ăn
Cách làm:
- Sơ chế trai: Trai làm sạch, luộc chín (nếu nguyên con), lấy thịt, bỏ ruột đen, rửa sạch. Ướp với chút muối, hạt nêm.
- Sơ chế rau: Lá xương sông, hành lá, thì là rửa sạch, thái nhỏ. Cà chua bổ múi cau. Hành khô băm nhỏ.
- Xào trai: Phi thơm hành khô. Cho thịt trai vào xào săn (nếu dùng cà chua, xào cùng).
- Nấu canh: Đổ nước lọc vừa đủ (hoặc nước luộc trai đã gạn) vào nồi, đun sôi.
- Hoàn thành: Khi nước sôi, cho lá xương sông, hành lá, thì là vào. Nêm nếm gia vị. Đun khoảng 30 giây rồi tắt bếp. Múc canh ra bát, rắc tiêu.
2. Những lưu ý khi mua và sử dụng lá xương sông
Bên cạnh việc tìm hiểu lá xương sông nấu món gì để đổi vị thực đơn, bạn cũng cần biết một số lưu ý quan trọng khi sử dụng loại lá này. Dù là nguyên liệu quen thuộc, lá xương sông vẫn có những trường hợp cần tránh hoặc dùng đúng cách để phát huy hiệu quả tối đa mà không gây tác dụng phụ.
Để đảm bảo an toàn và tận dụng tối đa công dụng của lá xương sông, hãy ghi nhớ:
-
Khi mua: Chọn lá tươi non, màu xanh đẹp, không héo hay sâu bệnh. Ưu tiên mua lá xương sông tại các địa chỉ nông sản uy tín và có nguồn gốc rõ ràng.
-
Khi sử dụng: Luôn rửa sạch kỹ. Không nên dùng quá nhiều hoặc nấu quá lâu. Tránh ăn khi đang dùng thuốc hoặc nếu có cơ địa đặc biệt (cần tham khảo ý kiến bác sĩ).
3. Câu hỏi liên quan đến chủ đề lá xương sông
3.1 Lá xương sông miền Nam gọi là gì?
Ở miền Nam, lá xương sông vẫn được gọi phổ biến là lá xương sông hoặc rau xương sông.
3.2 Bà bầu ăn được lá xương sông không?
Bà bầu có thể ăn lá xương sông nhưng cần thận trọng và không nên dùng quá nhiều. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ, đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ, nếu muốn dùng để chữa bệnh.
4. Kết luận
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã tìm được lời giải đáp cho câu hỏi lá xương sông nấu món gì và biết cách tận dụng loại lá dân dã này để chế biến nên những món ăn vừa ngon vừa tốt cho sức khỏe.
Đừng quên lựa chọn Nông sản Dũng Hà – địa chỉ uy tín cung cấp lá xương sông và rau củ sạch, an toàn, giúp bạn an tâm trong từng bữa cơm gia đình.
