Rau đắng, loại rau dân dã nhưng chứa đựng giá trị dinh dưỡng vượt trội, đã được sử dụng từ lâu trong ẩm thực và y học cổ truyền. Với vị hơi đắng đặc trưng, loại rau này không chỉ là nguyên liệu hấp dẫn trong các món ăn mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe bất ngờ. Bài viết dưới đây, Nông sản Dũng Hà sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng của rau đắng đối với sức khỏe là gì và những lưu ý khi sử dụng rau đắng.
Rau đắng là rau gì?
Trước khi chúng ta cùng nhau tìm hiểu về rau đắng có công dụng gì thì hãy xem rau đắng là rau gì nhé.
Rau đắng hay biển súc, rau càng tôm, rau xương cá, tên gọi Tiếng Anh là Polygonum aviculare thuộc họ rau răm. Rau đắng là loại rau thân thảo, thân mảnh, chiều cao từ 60-70cm, thân và cành nhẵn mịn, mọc trải dài gần sát mặt đất. Rau đắng mọc hoang dại ở nhiểu nơi, bao gồm đồng bằng, trung du và vùng núi ở Việt Nam. Loại rau này vừa được sử dụng phổ biến trong ẩm thực cũng như trong các bài thuốc y học cổ truyền.
Giá trị dinh dưỡng của rau đắng
Theo nghiên cứu từ Bộ nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) cho biết, trong 100gr rau đắng cung cấp các giá trị dinh dưỡng có lợi như:
- 30calo
- 85gr nước
- 3gr protein
- 4gr chất xơ
- 35mg vitamin C
- 800IU Viamin A
- 2mg Vitamin E
- 60mg canxi
- 300mg kali
- 30mg magie
- 2mg sắt
Ngoài ra, rau đắng còn cung cấp hàm lượng chất chống oxy hóa cao như flavonoid, alkaloid giúp phòng ngừa các bệnh mạn tính và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Công dụng của rau đắng
Với rất nhiều giá trị dinh dưỡng thiết yếu, công dụng chữa bệnh thần kinh của rau đắng có thể kể đến như:
Tốt cho não bộ
Công dụng rau đắng phải kể tới đầu tiên đó là tốt cho cơ quan não bộ. Các chất chống oxy hóa mạnh như flavonoids và polyphenols, giúp bảo vệ tế bào thần kinh khỏi tổn thương do gốc tự do, hỗ trợ cải thiện khả năng nhận thức và trí nhớ.
Các nghiên cứu khoa học được thực hiện tại Đại học Y Dược TpHCM (2019), đã chỉ ra công dụng của rau đắng giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào não khỏi Stress oxy hóa, phòng bệnh lý Alzheimer.
Tăng cường hệ miễn dịch
Flavonoids, Vitamin C và polyphenol trong rau đắng là những chất chống oxy hóa mạnh có tác dụng bảo vệ cơ thể khỏi tác động của các gốc tự do tăng cường khả năng phòng vệ của cơ thể đối với vi khuẩn và virus.
Theo TS. Nguyễn Thị Lan khẳng định ăn rau đắng thường xuyên có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng do khả năng tăng cường hoạt động của các tế bào miễn dịch.
Chống viêm, kháng viêm
Flavonoids, alkaloids và polyphenols có tác dụng ức chế các enzyme gây viêm như cyclooxygenase (COX) và lipoxygenase (LOX), giúp giảm sưng viêm và đau đớn.
Một nghiên cứu tại Đại học Y Dược TpHCM (2018) cho thấy tác dụng giảm viêm rõ rệt trong các thử nghiệm trên động vật, với sự giảm 30% các dấu hiệu viêm so với nhóm đối chứng.
Thanh nhiệt, giải độc cơ thể
Rau đắng có công dụng thanh nhiệt, giải độc cơ thể nhờ vào tính mát và các hoạt chất như alkaloids, flavonoids, và saponins, giúp làm mát gan, tăng cường chức năng thải độc của gan và thận. Chuyên gia dinh dưỡng TS. Nguyễn Thị Lan khuyến cáo ăn rau đắng có thể giúp giảm nhiệt và giải độc, đặc biệt là trong các trường hợp nóng trong, mụn nhọt.
Bảo vệ sức khỏe hệ hô hấp
Một nghiên cứu khoa học được thực hiện tại đại học Harvard của Mỹ cho thấy flavonoids và saponins trong rau đắng có tác dụng làm giảm 25-30% triệu chứng ho và viêm đường hô hấp khi sử dụng trong 7-10 ngày
Giảm căng thẳng, lo âu
Các hợp chất như flavonoids và alkaloids, có khả năng làm dịu hệ thần kinh và giúp giảm mức độ căng thẳng. nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra rằng rau đắng có khả năng ức chế sự tăng cao của Cortisol, đồng thời tăng cường sản xuất serotonin, chất dẫn truyền thần kinh giúp cải thiện tâm trạng. Sử dụng rau đắng thường xuyên trong 2 tuần sẽ giúp giảm 15-20% mức độ căng thẳng, giúp đầu óc thư giãn, giảm âu lo.
Hỗ trợ điều trị bệnh động kinh
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng rau đắng chứa alkaloids và flavonoids, giúp điều hòa các chất dẫn truyền thần kinh trong não, từ đó làm giảm các triệu chứng động kinh. Một nghiên cứu được thực hiện trên động vật ở Việt Nam cho thấy rau đắng có tác dụng làm giảm 20-30% tần suất cơn động kinh sau 2 tuần sử dụng.
Hỗ trợ giảm cân
Rau đắng hỗ trợ giảm cân tốt nhờ khả năng kích thích quá trình trao đổi chất và làm giảm tích tụ mỡ thừa. Các hợp chất như flavonoids, saponins và alkaloids có tác dụng đẩy nhanh quá trình đốt cháy mỡ và ngăn ngừa hình thành mỡ mới trong cơ thể. Bên cạnh đó, hàm lượng calo thấp, không chất béo, giúp bạn kiểm soát cảm giác thèm ăn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giảm cân.
Lưu ý khi sử dụng rau đắng
Như vậy tới đây phần nào bạn đã nắm rõ công dụng của rau đắng là gì rồi phải không. Mặc dù là loại rau chứa hàm lượng dinh dưỡng dồi dào, nhiều công dụng, nhưng khi sử dụng bạn cần phải nắm bắt một số những lưu ý sau đây:
- Phụ nữ mang thai và cho con bú không nên sử dụng rau đắng. Một số nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng phụ nữ mang thai ăn rau đắng có thể gây co bóp tử bung, băng huyết, động thai, sảy thai,…
- Không ăn liên tục rau đắng trong 3 tháng.
- Người có hệ tiêu hóa kém, dễ tiêu chảy, dễ cảm lạnh cũng không nên sử dụng.
- Nên sử dụng cả phần lá và thân rau đắng, ăn rau tươi với cháo nóng sẽ rất tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, ăn rau tươi với cháo cá lóc hoặc cháo cá kèo rất tốt cho sức khỏe.
- Bổ sung đa dạng các loại rau vào chế độ ăn để cân bằng nguồn dinh dưỡng.
Ăn rau đắng hàng ngày có tốt không?
Khi nắm rõ được những lợi ích sức khỏe của rau đắng đem lại, nhiều người quan niệm rằng ăn rau đằng càng nhiều càng có lợi cho sức khỏe. Vậy trên thực tế, việc ăn rau đắng hàng ngày có tốt không?
Theo nghiên cứu từ các chuyên gia dinh dưỡng, ăn rau đắng có tốt hay không phụ thuộc hoàn toàn vào cách sử dụng mỗi người, có thể tăng lên hoặc giảm xuống theo khẩu phần ăn. Nếu bạn sử dụng rau đắng sắc thuốc uống, bạn chỉ nên sử dụng khoảng 20-30gr. Nếu bạn sử dụng nấu ăn, bạn có thể tăng khẩu phần lên khoảng 100-150gr. Ngoài ra, bạn cũng không nên sử dụng thường xuyên một thời gian quá dài.
Bài thuốc trị bệnh từ rau đắng
Chữa nhiệt miệng
Nguyên liệu:
- Rau đắng
Cách thực hiện:
- Nhặt bỏ những phần lá hư thối, rửa với nước sạch, để ráo nước
- Cho rau đắng vào cối, giã lấy nước cốt
- Đem phần nước cốt rau đắng ngậm trong miệng 2-3 phút
Chữa tiểu ít và khó khăn
Nguyên liệu:
- 10gr rau đắng
- 12gr xa tiền tử
- 12gr mộc thông
- 12gr tỳ giải
- 8gr sơn chi tử
Cách thực hiện:
- Rửa sạch toàn bộ nguyên liệu, để ráo nước
- Cho vào nồi đất cùng 1 lít nước, đun cạn
- Chắt lấy nước cốt và uống 1 ngày 2 cốc
Chữa giun đũa ở trẻ em
Nguyên liệu:
- Rau đắng tươi
Cách thực hiện:
- Nhặt bó rau hư thối, sâu bệnh, rửa sạch, để ráo nước
- Cho vào nồi đất cùng 500ml nước đun cạn
- Lấy nước cốt và uống ngày 1 lần
Chữa đau răng
Nguyên liệu:
- Rau đắng tươi
Cách thực hiện:
- Nhặt bó rau hư thối, sâu bệnh, rửa sạch, để ráo nước
- Cho vào nồi đất cùng 500ml nước đun cạn
- Sắc thành nước uống 2 lần/ngày
- Uống trong vòng 2-3 ngày liên tục sẽ có kết quả
Rau đắng làm món gì ngon?
Rau đắng xào tỏi
Nguyên liệu:
- 200gr rau đắng tươi
- 4-5 tép tỏi, băm nhuyễn
- Dầu ăn
- Gia vị, hạt nêm, mì chính, nước mắm, tiêu xay
Cách làm:
- Nhặt những ngọn non của rau đắng, rửa với nước sạch, để ráo nước
- Cho dầu ăn vào chảo và đun nóng dầu ăn
- Dầu nóng, cho tỏi vào phi thơm dậy mùi
- Đổ rau đắng vào, đảo nhanh tay với lửa lớn
- Thêm gia vị, hạt nêm, mì chính, nước mắm, xào 2-3 phút cho rau chín tái, giòn
- Tắt bếp, đổ rau đắng xào tỏi ra đĩa, rắc tiêu xay lên và thưởng thức
Rau đắng xào thịt bò
Nguyên liệu:
- 200g rau đắng
- 150g thịt bò, thái mỏng
- 4-5 tép tỏi, băm nhuyễn
- 1 củ hành tím, băm nhuyễn
- Dầu ăn
- Gia vị, hạt nêm, mì chính, nước mắm, tiêu xay
Cách làm:
- Ướp thịt bò với gia vị, hạt nêm, mì chính, nước mắm, 1/2 hành tỏi băm trong 30 phút
- Rau đắng rửa sạch, để ráo nước
- Làm nóng chảo, cho dầu ăn và 1/2 hành tỏi băm phi thơm
- Cho thịt bò xào nhanh tay trên lửa lớn khoảng 1-2 phút, thịt chín tái trút ra đĩa
- Dùng chảo đó, thêm chút dầu, phi thơm hành tỏi còn lại
- Cho rau đắng vào, đảo nhanh tay, thêm gia vị, hạt nêm, mì chính, nước mắm
- Đổ thịt bò đã xào vào chảo rau đắng, đảo đều thêm 2 phút rồi tắt bếp
- Dọn ra đĩa, rắc tiêu xay lên và thưởng thức
Canh rau đắng nấu thịt băm
Nguyên liệu:
- 200g rau đắng
- 150gr thịt heo xay
- 1 lít nước
- Gia vị, hạt nêm, mì chính, nước mắm
Cách làm:
- Rửa sạch rau đắng, để ráo nước
- Cho 1 lít nước vào nồi và đun sôi
- Nước sôi, cho rau vào nấu chín trong 5 phút
- Cho thịt heo xay vào, khuấy nhẹ cho thịt tơi ra
- Cuối cùng, cho gia vị, hạt nêm, mì chính, nước mắm, khuấy nhẹ và nêm cho vừa miệng ăn
- Múc canh rau đắng nấu thịt bằm ra tô, dùng ngay khi canh còn nóng
Xem ngay: Rau đắng nấu gì ngon với 8 cách chế biến cực đơn giản
Câu hỏi liên quan
Rau đắng ăn sống được không?
Rau đắng có ăn sống được và chúng được sử dụng phổ biến trong các món gỏi, nộm hoặc ăn kèm cùng lẩu, đặc biệt trong các món dân dã của người miền Nam. Tuy nhiên, khi ăn sống rau đắng, bạn cần phải ngâm rau cùng nước muối loãng để loại bỏ vi khuẩn và ký sinh trùng. Không được ăn quá nhiều có thể gây cảm giác khó chịu ở dạ dày.
Tại sao ăn rau đắng bị đau bụng?
Nguyên nhân là do rau đắng chứa hàm lượng chất xơ lớn, đặc biệt là chất xơ không hòa tan. Khi ăn quá nhiều trong một thời gian ngắn, những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm có thể gặp phải tình trạng đầy hơi, khó tiêu và đau bụng. Vì vậy, nên ăn rau đắng với lượng vừa phải và kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng để bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa.
Tạm kết
Trên đây chính là toàn bộ công dụng của rau đắng và những lưu ý khi sử dụng rau đắng đã được Nông sản Dũng Hà mình chia sẻ rất chi tiết. Không chỉ là nguyên liệu ẩm thực, lá giang còn được xem là vị thuốc thảo dược chữa bệnh rất hiệu quả. Với hàm lượng dinh dưỡng dồi dào, rau đắng thực sự góp mặt trong thực đơn ăn uống của gia đình bạn. Tuy nhiên, hãy sử dụng đúng cách, đúng liều lượng để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
Đừng quên ghé hệ thống siêu thị Dũng Hà chọn mua rau củ sạch tươi ngon, giá tốt, chuẩn VietGAP bạn nhé.
