Đậu xanh là thực phẩm rất quen thuộc trong cuộc sống hằng ngày. Nó là nguyên liệu chế biến nhiều món ăn ngon, đặc biệt rất có lợi cho sức khỏe con người. Vậy đậu xanh có tác dụng gì? Cùng nông sản Dũng Hà tìm hiểu các lợi ích tuyệt vời của đậu xanh trong bài viết này nhé
1. Đậu xanh là gì?
Đậu xanh còn các tên khác như: đậu tằm, đậu chè, đậu tắt, lục đậu, có tên khoa học là Vigna radiata. Nó thuộc loại cây thảo mọc đứng. Lá kép 3 chia, có lông hai mặt. Hoa có màu vàng lục mọc ở kẽ lá. Quả hình trụ thẳng, mảnh và số lượng nhiều, có lông trong chứa hạt hình tròn hơi thuôn, kích cỡ nhỏ, màu xanh, ruột vàng, có mầm ở giữa. Đậu xanh là loại cây thực phẩm ngắn ngày, có khả năng thích ứng rộng ở nhiều vùng, miền khác nhau, thời gian sinh trưởng chỉ từ 65 – 70 ngày
Đậu xanh bao nhiêu calo? Ăn đậu xanh có béo không?
Trong một chén đậu xanh sống chỉ chứa 31 calo và hầu như không có chất béo, chỉ có khoảng 3,6gr đường. Đây là loại thực phẩm tuyệt vời để có thể duy trì vòng eo và cân nặng của mình.
Giá trị dinh dưỡng trong đậu xanh
Từ trước đến nay, đậu xanh đã được dùng trong nhiều món ăn từ dân dã tới cao cấp bởi giá trị dinh dưỡng dồi dào mà nó đem lại. Theo một vài phân tích hàm lượng, trong 202g đậu xanh luộc có những thành phần dinh dưỡng sau:
- Calo: 212
- Chất béo: 0,8g
- Carb: 38,7g
- Chất xơ: 15,4g
- Protein: 14,2g
- Folate (B9): 80% DV (Lượng tiêu thụ khuyến nghị hằng ngày)
- Magie: 24% DV
- Mangan: 30% DV
- Photpho: 20% DV
- Đồng: 16% DV
- Kali: 15% DV
- Sắt: 16% DV
- Kẽm: 11% DV
- Vitamin B1: 22% DV
Ngoài những vitamin và khoáng chất trên, đậu xanh còn có nhiều vitamin B2, B3, B5, B6, E, flavonoid và carotenoid. Đậu này cũng có chứa nhiều loại axit amin thiết yếu như: lysine, phenylalanine, isoleucine, valine, leucine, arginine…
2. Đậu xanh có tác dụng gì? Những công dụng của đậu xanh
Thanh nhiệt, giải độc
Những thành phần dinh dưỡng có trong đậu xanh, đặc biệt là những loại vitamin và khoáng chất,… có thể giúp thanh nhiệt, giải độc, trị mụn,… Theo Đông y, đậu xanh là vị thuốc có vai trò làm mát cơ thể rất hiệu quả.
Đậu xanh có tác dụng gì – Nâng cao hệ thống miễn dịch
Công dụng chất chống oxy hóa, tăng cường miễn dịch trong đậu xanh đã được biết từ lâu. Chất chống oxy hóa là những hợp chất có lợi trong cơ thể, giúp tìm kiếm các gốc tự do nguy hại và loại bỏ chúng khỏi cơ thể, trước khi chúng có thể gây bệnh hoặc làm tổn thương mô.
Tăng cường sức khỏe hệ tim mạch
Ăn đậu xanh có thể giúp kiểm soát tốt lượng cholesterol. Hơn nữa, đậu xanh còn chứa nhiều vitamin A, vitamin C và một vài chất chống oxy hóa giúp giảm nguy cơ tạo mảng bám động mạch và qua đó phòng ngừa bệnh lý tim mạch hiệu quả. Ngoài ra, loại đậu này còn chứa kali và magie giúp ổn định huyết áp.
Đậu xanh có tác dụng gì – Hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh
Đậu xanh chứa nhiều chất xơ, đặc biệt là chất xơ không hòa tan, tốt cho hệ tiêu hóa. Tác dụng của chất xơ trong đậu xanh là thúc đẩy quá trình tiêu hóa, kích thích nhu động ruột, hạn chế hiện tượng khó tiêu và các vấn đề về hệ tiêu hóa.
Cải thiện thị lực, tốt cho mắt
Một trong các công dụng của đậu xanh là giúp cải thiện thị lực. Lutein và zeaxanthin là 2 chất chống oxy hóa trong đậu xanh và có tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe đôi mắt, đặc biệt là ngăn chặn tình trạng thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể do lão hóa.
Đậu xanh có tác dụng gì – Giúp xương khớp chắc khỏe hơn
Khi dùng đậu xanh, đã bổ sung lượng canxi và vitamin K nhất định cho cơ thể. Đây đều là các yếu tố cần thiết giúp xương trở nên chắc khỏe hơn.
Kiểm soát tiểu đường
Đậu xanh không chứa nhiều tinh bột và được đánh giá là an toàn cho bệnh nhân mắc tiểu đường – người có chế độ ăn kiêng tinh bột
Đậu xanh có tác dụng gì – Phòng ngừa bệnh ung thư
Một số thành phần có trong đậu xanh như: phytosterol, gamma – tocopherol, saponin,… là các chất có đặc tính phòng chống ung thư. Hơn nữa, lipid, glucid, protid trong đậu xanh cũng đem đến nhiều lợi ích trong chống oxy hóa. Trong nhân màu vàng của đậu này có chứa coumestrol – dưỡng chất có thể chống lại những gốc tự do mạnh hơn 50 lần so với vitamin E và hơn 20 lần vitamin C. Chính vậy, ăn đậu xanh có thể phòng chống nhiều loại ung thư, đặc biệt là ung thư đại tràng và các bệnh đường ruột.
Giúp duy trì vóc dáng và cân nặng
Nếu đang ăn kiêng, thì đậu xanh có thể là gợi ý rất tuyệt với. Nó giúp tăng cường quá trình trao đổi chất. Đồng thời, loại đậu này chứa nhiều chất dinh dưỡng nhưng lượng calo trong đậu xanh lại rất ít nên có thể giúp duy trì vóc dáng và giảm cân hiệu quả.
Đậu xanh có tác dụng gì – Hỗ trợ trị bệnh trầm cảm
Một số vitamin trong đậu xanh, nhất là vitamin B và vitamin C có tác dụng rất hiệu quả trong ổn định sức khỏe tinh thần. Hơn nữa, đậu xanh còn chứa nhiều kẽm, magie, và nhiều loại axit amin giúp tăng cường sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh, đem lại những công dụng tích cực cho não bộ, cải thiện tâm trạng và có thể hỗ trợ trị chứng trầm cảm hiệu quả.
Chăm sóc và làm đẹp da
Một công dụng của đậu xanh mà không thể không kể đến là làm đẹp da. Đậu xanh có thể tẩy chất nhờn, tẩy tế bào chết trên da. Những loại vitamin, chất béo, chất xơ có trong đậu xanh giúp da trở nên trắng sáng hơn và có thể giảm tình trạng rám nắng rất tốt.
Đậu xanh có tác dụng gì – Tốt đối với phụ nữ mang thai
Đậu xanh không những tốt cho sức khỏe mẹ bầu mà còn tốt cho cả thai nhi. Chất folate trong đậu xanh giúp tăng cường sản sinh hồng cầu. Hơn nữa, folate còn tốt trong việc phát triển hệ thần kinh của phôi thai, qua đó giúp giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh của thai nhi.
Bổ sung nhiều dưỡng chất cho cơ thể
Đậu xanh là loại đậu có nhiều hàm lượng chất dinh dưỡng cần thiết để nuôi tế bào trong cơ thể. Nó cung cấp cho cơ thể nhiều loại vitamin (E, B1, B2, B3 , B6) và khoáng các chất (Canxi, Magie, Kali,…) rất tốt cho cơ thể. Ngoài ra, nó cũng cung cấp cho cơ thể lượng chất béo, tinh bột và chất xơ có lợi, giúp loại bỏ những loại cholesterol xấu ra ngoài cơ thể, giúp cho cơ thể khỏe mạnh.
Đậu xanh có tác dụng gì – Giải rượu hiệu quả
Một trong các lợi ích bất ngờ mà đậu xanh mang lại đó là hỗ trợ giải rượu. Trong lúc say đến không biết gì thì chỉ cần ăn một bát cháo đậu xanh với hành ấm là có thể cảm thấy trong người dễ chịu và thoải mái hơn nhiều.
Giảm axit uric trong máu
Tăng axit uric máu là nguyên nhân chính dẫn tới bệnh Gout – dạng viêm khớp mãn tính có nhiều biến chứng nguy hại cho sức khỏe. Đậu xanh bằng nguồn chất xơ phong phú có thể thải độc, tăng cường chuyển hóa purin, giảm tích tụ của axit uric ở khớp. Qua đó, ngăn ngừa bệnh Gout phát triển.
3. Những lưu ý khi sử dụng đậu xanh
- Tuy không phải là tất cả nhưng một số đói tượng có thể gặp tác dụng phụ, hiện tượng dị ứng khi ăn đậu xanh.
- Chất phytate – axit phytic liên kết với canxi, kẽm và những khoáng chất quan trọng khác và ngăn cản hấp thụ các chất này gây ra sự thiếu hụt dinh dưỡng.
- Lectin là các protein gắn kết carbohydrate có trong nhiều loại thực phẩm nhưng thường có trong những loại đậu, nó có thể gây cảm giác khó tiêu khi hấp thụ quá nhiều. Tương tự acid phytic, nên nấu chín, mềm đậu xanh nhằm giảm lượng lectin.
- Đối với một số đói tượng, vỏ các loại đậu bao gồm cả đậu xanh, nếu không nấu kỹ hoặc loại bỏ cũng gây ảnh hưởng không tốt cho hệ tiêu hóa.
- Khi bị tiêu chảy không nên sử dụng đậu xanh vì có thể làm cho tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn
Không nên ăn đậu xanh lúc đói để tránh hại dạ dày. - Không nên ăn quá nhiều, người lớn chỉ ăn 2 đến 3 lần trong tuần, trẻ nhỏ chỉ cho một chút vào cháo, nếu trẻ 6 tuổi trở lên có thể ăn giống lượng của người lớn.
4. Nghiên Cứu Khoa Học
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra nhiều lợi ích sức khỏe của đậu xanh nhờ hàm lượng cao các chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa. Một nghiên cứu của Đại học Y Dược TP.HCM cho thấy, các hợp chất chống oxy hóa trong đậu xanh, như flavonoid và carotenoid, có thể giúp ngăn chặn sự phát triển của các gốc tự do, qua đó làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, bao gồm bệnh tim mạch và ung thư. Đặc biệt, coumestrol, một dưỡng chất có trong đậu xanh, đã được chứng minh là có khả năng chống lại các gốc tự do mạnh hơn vitamin E và C.
Ngoài ra, nghiên cứu tại Đại học Harvard cũng cho thấy rằng tiêu thụ đậu xanh có thể giúp cải thiện hệ tiêu hóa và duy trì cân nặng nhờ hàm lượng chất xơ cao. Các chất xơ này giúp kích thích nhu động ruột, làm giảm tình trạng táo bón và cải thiện sức khỏe đường ruột.
5. Kinh Nghiệm Của Chuyên Gia
Bác sĩ dinh dưỡng Trần Thị Mai Hương, với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực y học cổ truyền, cho biết: “Đậu xanh không chỉ là thực phẩm bổ dưỡng mà còn là vị thuốc Đông y giúp thanh nhiệt, giải độc hiệu quả. Theo Đông y, đậu xanh có tính mát, giúp làm dịu cơ thể trong các trường hợp nóng trong người hoặc khi bị sốt cao.”
Chuyên gia dinh dưỡng Lê Văn Tâm cũng cho rằng đậu xanh rất tốt cho những người cần kiểm soát cholesterol và huyết áp. Ông khuyên rằng nên dùng đậu xanh trong các món ăn hoặc làm nước ép để bổ sung dưỡng chất, nhưng không nên ăn quá nhiều, đặc biệt là với người có hệ tiêu hóa yếu.
6. Những Câu Hỏi FAQ Liên Quan
6.1 Đu xanh có thể giúp giảm cân không?
Có, đậu xanh chứa ít calo nhưng lại giàu chất xơ và protein, giúp tăng cảm giác no lâu và giảm cảm giác thèm ăn. Điều này hỗ trợ quá trình giảm cân hiệu quả.
6.2 Có nên ăn đậu xanh hàng ngày không?
Không nên ăn đậu xanh hàng ngày, nhất là với lượng lớn, vì có thể gây khó tiêu hoặc dị ứng đối với một số người. Nên ăn từ 2-3 lần/tuần là đủ.
6.3 Có nên ăn đậu xanh khi đang bị tiêu chảy không?
Không nên ăn đậu xanh khi bị tiêu chảy vì có thể làm tình trạng bệnh nặng hơn. Đậu xanh có tính mát, dễ gây khó tiêu đối với người có hệ tiêu hóa yếu.
7. Kết luận
Trên đây là những tác dụng của đậu xanh. Hãy tham khảo và sử dụng điều độ để bảo vệ sức khỏe nhé