“Măng tây xanh – Vua của các loại rau” không chỉ mang lại giá trị dinh dưỡng cao mà còn là cây trồng hái ra tiền của bà con nông dân nếu áp dụng đúng kỹ thuật. Tuy nhiên, khí hậu miền Bắc với mùa đông lạnh, mưa nhiều lại đặt ra không ít thách thức. Làm sao để măng tây phát triển khỏe mạnh, năng suất cao, thu hoạch suốt 7 – 10 năm? Bài viết này, Nông sản Dũng Hà sẽ cung cấp tới bạn kỹ thuật trồng măng tây ở miền Bắc cho năng suất tốt, từ cách chọn giống, cải tạo đất, chăm sóc đến phòng trừ sâu bệnh.
Giới thiệu về cây măng tây
Nguồn gốc, đặc điểm sinh học măng tây
Măng tây (Asparagus officinalis) là một loại rau cao cấp có giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao. Cây có hệ rễ chùm phát triển mạnh, thân thảo lâu năm và có thể thu hoạch liên tục từ 7 – 10 năm nếu được chăm sóc đúng cách.
Một số đặc điểm sinh học của măng tây có thể nhận thấy rõ như:
- Thân cây: Là cây thân thảo mọc thẳng, có chiều cao đến 1.5m (nếu không thu hoạch). Khi trưởng thành, cây phát triển thành từng bụi với nhiều cành nhỏ.
- Hệ rễ: Măng tây có hệ rễ chùm ăn sâu, giúp cây chịu hạn tốt, nhưng đòi hỏi đất tơi xốp, thoát nước tốt để tránh bị ngập úng.
- Lá: Lá măng tây rất nhỏ, hình kim, mọc thành chùm, giúp cây giảm mất nước.
- Hoa: Hoa măng tây nhỏ, dài khoảng 6mm, có màu lục, hình chuông và mọc thành từng nhóm 4-6 hoa ở nách lá, thường xuất hiện khi cây trưởng thành.
- Quả: Quả nhỏ, hình cầu, có màu đỏ khi chín. Quả chứa hạt măng tây, được dùng để nhân giống.
Giá trị dinh dưỡng và lợi ích kinh tế
Măng tây là loại rau có hàm lượng dinh dưỡng dồi dào, chứa nhiều vitamin A, C, E, K, folate, chất chống oxy hóa và các khoáng chất thiết yếu như Kali, Canxi, Sắt, Kẽm,… giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ hệ tiêu hóa và tốt cho tim mạch.
Không chỉ có giá trị dinh dưỡng dồi dào, măng tây còn mang lại lợi ích kinh tế cao nhờ nhu cầu tiêu thụ lớn trong và ngoài nước. Với giá bán dao động từ 50.000 – 150.000 VNĐ/kg, thậm chí cao hơn vào mùa khan hiếm.
==> Có thể thấy, măng tây đang trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều nông dân muốn chuyển đổi mô hình sản xuất sang nông nghiệp bền vững.
Tiềm năng phát triển măng tây ở miền Bắc
Măng tây xanh hoàn toàn có thể phát triển tốt ở miền Bắc nếu áp dụng đúng kỹ thuật. Đây là cây trồng có giá trị kinh tế cao, với giá bán từ 50.000 – 150.000 VNĐ/kg, mang lại lợi nhuận gấp 3 – 5 lần so với các loại rau truyền thống.
Mặc dù miền Bắc có mùa đông lạnh và mùa hè nóng ẩm, nhưng măng tây có thể thích nghi rất tốt nhờ bộ rễ ăn sâu, chịu hạn tốt. Để cây phát triển khỏe mạnh, nông dân cần chọn giống phù hợp, cải tạo đất, sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt và che phủ nilon vào mùa lạnh.
Ngoài ra, nhu cầu tiêu thụ măng tây ngày càng tăng, đặc biệt tại các nhà hàng, siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch, giúp đầu ra luôn luôn ổn định. Để đạt hiệu quả cao, hãy tham khảo hướng dẫn kỹ thuật trồng măng tây ở miền Bắc từ chuyên gia để đảm bảo năng suất và chất lượng tốt nhất!
Những điều cần chuẩn bị khi trồng măng tây ở miền Bắc
Để có được một vườn măng tây xanh luôn tươi tốt và thu được lợi nhuận cao bạn cần phải chuẩn bị thật kĩ những điều sau đây:
Thời vụ
Ở miền Bắc, thời vụ trồng măng tây tốt nhất là vào mùa thu (tháng 8 – 10) hoặc mùa xuân (tháng 2 – 3).
Tránh trồng vào mùa hè (tháng 5 – 7) do năng nóng, dễ gây sốc nhiệt cho cây. Nếu trồng vào mùa này, cần che lưới giảm nhiệt và tưới nước hợp lý.
Đất đai
Măng tây xanh phát triển tốt nhất trên đất tơi xốp, thoát nước tốt, giàu dinh dưỡng. Loại đất phù hợp nhất là:
- Đất cát pha hoặc đất thịt nhẹ: Giúp rễ phát triển mạnh, thoáng khí, tránh ngập úng
- Độ pH từ 6.5 – 7.5: Nếu đất chua, cần bón vôi để điều chỉnh
- Giàu hữu cơ: Bón phân chuồng hoai mục, phân trùn quế giúp cây khỏe mạnh
- Đất sâu, tầng canh tác dày trên 30cm: Đảm bảo bộ rễ ăn sâu, hút dinh dưỡng tốt
Không trồng măng tây trên đất sét nặng, đất nhiễm phèn hoặc úng nước vì sẽ làm thối rễ, chết cây.
Nhiệt độ
Măng tây xanh sinh trưởng tốt trong khoảng nhiệt độ từ 18 – 30°C. Đây là mức nhiệt lý tưởng để cây phát triển khỏe mạnh, rễ ăn sâu, chồi non mọc đều.
- Dưới 15°C cây phát triển chậm, dễ bị thối rễ nếu đất ẩm lạnh ==> Giải pháp: phủ nilon giữ ấm, tưới nước ấm nhẹ.
- Trên 35°C: Cây dễ mất nước, còi cọc, giảm năng suất ==> Giải pháp: che lưới giảm nắng, tưới nhỏ giọt vào sáng sớm hoặc chiều mát.
Ở miền Bắc, mùa đông có thể lạnh dưới 10°C, cần bảo vệ cây bằng rơm rạ hoặc trồng trong nhà lưới.
Chọn giống trồng phù hợp
Để trồng măng tây xanh năng suất cao, thích nghi tốt với khí hậu miền Bắc, nên chọn các giống sau:
- Măng tây xanh (UC157, ATLAS F1): Phù hợp với thời tiết miền Bắc, cho măng mập, sinh trưởng mạnh, chống chịu sâu bệnh tốt
- Măng tây tím: Vị ngọt, giàu dinh dưỡng, ít phổ biến
- Măng tây trắng: Cần che phủ để tránh ánh nắng, phù hợp trồng trong nhà kính
Kỹ thuật trồng măng tây ở miền Bắc cho năng suất tốt, ít sâu bệnh
Trồng măng tây xanh bằng hạt
- Ngâm hạt vào nước ấm 35 – 40°C trong 24 giờ để kích thích nảy mầm
- Ủ hạt trong khăn ẩm hoặc tro trấu 2 – 5 ngày, khi hạt nứt nanh thì đem gieo
- Sử dụng bầu đất tới xốp (đất thịt nhẹ + phân hữu cơ + trấu)
- Gieo hạt sâu 1 – 2cm, phủ đất mỏng và tưới ẩm nhẹ nhàng
- Đặt bầu ở nơi thoáng mát, duy trì độ ẩm 65 – 75%, tránh nắng gắt
- Sau 20 – 30 ngày, cây cao 10 – 15cm thì tách bầu đem trồng ra ruộng
- Mật độ trồng hàng cách hàng 1 – 1.2m, cây cách cây 30 – 40cm
- Bón lót phân hữu cơ, phủ rơm giữ ẩm, dùng hệ thống tưới nhỏ giọt
Xem thêm: Hạt giống măng tây xanh Sunlim của Hà Lan có đặc điểm gì tốt?
Trồng măng tây xanh bằng cây giống
- Chọn cây giống F1 hoặc cấy mô, cao 20 – 30cm, có 3 – 5 lá thật, rễ khỏe
- Ngâm rễ vào dung dịch kích rễ (nước loãng B1 hoặc NAA) trong 30 phút trước khi trồng
- Mật độ trồng hàng cách hàng 1 – 1.2m, cây cách cây 30 – 40cm
- Đào hố sâu 10 – 15cm, đặt cây đứng thẳng, phủ đất nhẹ nhàng
- Tưới nước ngay sau trồng, duy trì độ ẩm 65 – 75%, tránh úng nước
Xem thêm: Cây giống măng tây xanh F1 chất lượng hàng đầu
Kỹ thuật bón phân cho cây
Để măng tây sinh trưởng tốt, bón phân đúng loại, đúng thời điểm là rất quan trọng. Dưới đây là quy trình bón phân khoa học không thể thiếu trong kỹ thuật trồng măng tây ở miền Bắc:
Bón lót (trước khi trồng):
Mục đích: Tạo môi trường dinh dưỡng tốt cho cây con phát triển.
Loại phân:
- Phân chuồng hoai mục (20 – 30 tấn/ha)
- Phân hữu cơ vi sinh (1 – 1.5 tấn/ha)
- Vôi nông nghiệp (500kg/ha) để khử khuẩn, nâng pH đất
Cách bón: Trộn đều phân với đất, cày sâu 30 – 40cm trước khi trồng 15 – 20 ngày
Bón thúc (sau trồng, giúp cây phát triển mạnh)
Giai đoạn cây con (0-3 tháng)
- Lần 1: (sau trồng 15 ngày): Phân lân + đạm (tỷ lệ 2:1), pha loãng tưới quanh gốc
- Lần 2: (sau trồng 45 ngày): Phân NPK (16-16-8) + phân hữu cơ để kích thích rễ
Giai đoạn cây trưởng thành (sau 3 tháng, thu hoạch liên tục)
- Mỗi 30 – 45 ngày: Bón NPK (20-20-15) hoặc phân hữu cơ vi sinh, giúp cây tái tạo dinh dưỡng sau thu hoạch
- Bổ sung trung vi lượng: Canxi, Magie để giúp măng tây cứng cáp, hạn chế sâu bệnh
Tưới tiêu
Trong quy trình hướng dẫn kỹ thuật trồng măng tây ở miền Bắc thì không thể bỏ qua quy trình tưới tiêu. Tưới nước đúng kỹ thuật sẽ giúp măng tây xanh phát triển khỏe mạnh, rễ ăn sâu, tránh úng và giảm sâu bệnh.
Nguyên tắc tưới nước cho cây:
- Tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh tưới giữa trưa nắng gây sốc nhiệt
- Không tưới trực tiếp lên thân và ngọn để hạn chế nấm bệnh
Lượng nước tưới theo từng giai đoạn:
- Cây con (0-3 tháng tuổi): Tưới nhẹ mỗi ngày 1 lần, giữ ẩm đều để rễ phát triển
- Giai đoạn trưởng thành: Tưới 2-3 lần/ngày, tùy theo thời tiết
- Mùa hè nóng: Tăng tần suất tưới mỗi ngày 1-2 lần, có thể kết hợp che phủ gốc để giữ ẩm
- Mùa đông lạnh: Giảm tưới còn 3 – 4 ngày/lần, tránh làm đất quá ẩm dễ gây thối rễ
Phương pháp tưới:
- Tưới nhỏ giọt (tốt nhất): Cung cấp nước đều, tiết kiệm và tránh rửa trôi dinh dưỡng
- Tưới rãnh: Áp dụng cho vườn diện tích lớn, giúp rễ hút ẩm từ từ
- Tưới phun mưa nhẹ: Chỉ dùng khi trời quá khô, cần tưới vào sáng sớm
Làm cỏ
Bà con nên làm cỏ nhẹ nhàng, tránh ảnh hưởng đến rễ non. Làm cỏ định kỳ 2-3 lần/tuần, nhất là sau mưa. Có thể nhổ bằng tay hoặc cuốc nhẹ. Làm sạch cỏ để phân bón hấp thu tốt hơn.
Cắm cọc cho cây
Thời điểm cắm cọc cho cây sẽ là sau 2-3 tháng, khi cây bắt đầu cao trên 1m. Việc cắm cọc cho măng tây sẽ giúp măng thẳng đứng, hấp thu ánh sáng tốt, hạn chế gãy đổ do gió mạnh hoặc mưa lớn.
Phòng ngừa sâu bệnh
Trong hướng dẫn kỹ thuật trồng măng tây ở miền Bắc để cho năng suất tốt, chắc chắn phòng sâu bệnh là quy trình không được bỏ qua. Để phòng ngừa sâu bệnh, bà con cần:
- Sử dụng hạt giống măng tây xanh F1 hoặc cây nuôi cấy mô chất lượng cao
- Trồng đúng mật độ, hàng cách hàng 1 – 1.2m, cây cách cây 30 – 40cm để thông thoáng, giảm nấm bệnh
- Sử dụng hệ thống tươi nước nhỏ giọt, tránh tưới quá nhiều gây ngập úng rễ
- Bổ sung phân hữu cơ vi sinh, vôi, Kali giúp cây khỏe, tăng sức đề kháng
- Thả ong ký sinh, bọ rùa để kiểm soát sâu hại
- Phun dịch tỏi, ớt để xua đuổi sâu bọ
- Cắt bỏ phần hư hại, tiêu hủy cách xa vườn để tránh lây lan
Nhận diện một số loại sâu bệnh tấn công măng tây và biện pháp phòng ngừa:
| Loại sâu bệnh | Dấu hiệu | Cách phòng ngừa |
| Sâu xanh | Ăn lá, đọt non bị cắn | Dùng bẫy bả pheromone, phun chế phẩm sinh học |
| Rệp sáp | Bám trên thân, chồi non | Phun nước xà phòng loãng, sử dụng dầu neem |
| Bệnh gỉ sắt | Lá có đốm vàng, khô dần | Tỉa lá già, giữ vườn thông thoáng |
| Nấm fusarium (héo rũ) | Cây vàng lá, rễ thối | Xử lý đất bằng vôi, tránh tưới quá nhiều |
“Lưu ý: Hạn chế dùng thuốc hóa học, nếu cần sử dụng hãy chọn thuốc sinh học an toàn, phun vào sáng sớm hoặc chiều mát để tránh hưởng tới măng tây”.
Thu hoạch măng tây
Măng tây xanh bắt đầu thu hoạch sau 8 – 10 tháng trồng và có thể thu hoạch liên tục trong vòng 7 – 10 năm nếu chăm sóc tốt.
Thời điểm thu hoạch:
- Măng đạt chiều cao 25 – 30cm, thân thẳng, mập, ngọn chưa bung nở là thời điểm tốt nhất để thu hoạch
- Nên thu hoạch vào sáng sớm hoặc chiều tối để giữ độ tươi và tránh mất nước
Cách thu hoạch đúng kỹ thuật:
- Dùng dao sắc hoặc kéo cắt sát gốc nhưng không cắt quá sâu, để không làm tổn thương cây
- Không bẻ bằng tay, tránh làm dập nát măng
- Sau khi thu hoạch, bón phân hữu cơ hoặc NPK 16-16-8 để cây nhanh tái tạo chồi mới
Bảo quản măng tây sau thu hoạch
Măng tây xanh rất dễ mất nước và héo nhanh nếu không bảo quản đúng cách. Để giữ độ tươi ngon lâu nhất, hãy làm theo hướng dẫn sau:
Bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh (dưới 7 ngày):
- Không rửa măng tây trước khi cho vào tủ lạnh vì độ ẩm dư thừa làm măng nhanh hỏng
- Bọc gốc măng tây bằng khăn giấy ẩm, cho vào túi nhựa có lỗ thoáng khí và đặt trong ngăn mát
- Đặt măng tây đứng thẳng trong cốc nước, bọc lỏng bằng màng bọc thực phẩm
Bảo quản trong ngăn đông tủ lạnh (trên 1 tháng):
- Rửa sạch, cắt bỏ phần gốc già
- Chần sơ trong nước sôi 30 – 60 giây, sau đó ngâm ngay vào nước đá lạnh
- Để ráo, cho vào túi zip hoặc hộp kín, bảo quản ở ngăn đông (-18°C)
- Khi sử dụng, chỉ cần rã đông nhẹ và chế biến ngay
Lưu ý khi trồng măng tây ở miền Bắc
Trồng măng tây ở miền Bắc cần lưu ý những điểm quan trọng sau để cây phát triển khỏe mạnh, năng suất cao:
- Gieo hạt vào tháng 8 – 10 (mùa thu) hoặc tháng 2 – 3 (mùa xuân) để cây sinh trưởng tốt, tránh thời tiết khắc nghiệt
- Đất tơi xốp, thoát nước tốt, pH 6.5 – 7.5, tránh đất sét nặng hoặc úng nước
- Cây phát triển tốt ở 18 – 30°C, mùa đông dưới 15°C cần che phủ nilon giữ ấm, mùa hè trên 35°C phải che lưới giảm nhiệt
- Ưu tiên phân hữu cơ hoai mục, hạn chế phân hóa học để cây phát triển bền vững
- Thường gặp sâu xanh, rệp sáp, cần kiểm tra thường xuyên và sử dụng chế phẩm sinh học để bảo vệ cây
- Măng đạt 25 – 30cm là thời điểm lý tưởng để cắt, thu hoạch vào sáng sớm để giữ độ tươi ngon
- Trồng với mật độ hợp lý, cây cách cây 30 – 40cm, hàng cách hàng 1 – 1.2m để cây có đủ không gian phát triển
Câu hỏi liên quan
Măng tây có trồng trong thùng xốp được không?
Có! Măng tây xanh có thể trồng trong thùng xốp, nhưng cần đảm bảo đủ không gian, đất dinh dưỡng và chăm sóc đúng cách.
Loại phân bón nào tốt nhất cho gieo trồng măng tây?
Phân chuồng hoai mục, phân hữu cơ vi sinh, vôi nông nghiệp, phân lân, phân NPK 16-16-8 hoặc 20-20-15, phân Kali (hoặc Kali Sunphat) rất phù hợp để trồng măng tây ở miền Bắc.
Kết luận
Trồng măng tây ở miền Bắc tuy có nhiều thách thức về khí hậu và thổ nhưỡng, nhưng nếu áp dụng đúng kỹ thuật trồng măng tây ở miền Bắc mà Nông sản Dũng Hà chia sẻ, bà con nhà công có thể thu hoạch bề vững suốt 7 – 10 năm với năng suất cao.
Nếu bạn muốn bắt đầu trồng măng tây, hãy chọn mua hạt giống măng tây xanh F1 chất lượng cao tại Nông sản Dũng Hà nhé. Liên hệ ngay 0866.918.366 hoặc truy cập https://nongsandungha.com/ để đặt hàng và nhận tư vấn chi tiết.
