Cây sâm cau, hay còn được biết đến với cái tên Ngải cau, là một loại cây có nhiều tác dụng khác nhau và được sử dụng rộng rãi trong Đông y cũng như trong ngâm rượu. Tuy nhiên, không nhiều người biết đến tất cả các tác dụng của cây sâm cau cũng như sâm cau ngâm rượu có tác dụng gì. Dưới đây là một số thông tin về cây sâm cau và các tác dụng của nó Nông Sản Dũng Hà muốn chia sẻ cho bạn.
Sâm cau là gì?
Cây sâm cau, một loại cây thân thảo lâu năm, phân bố rộng rãi ở các vùng núi miền Bắc Việt Nam và một số khu vực có đồi núi ở Lâm Đồng, thường mọc hoang dã dưới ánh nắng mặt trời. Đây là một trong những loại cây được sử dụng rộng rãi trong y học dân gian với nhiều công dụng chữa bệnh.
Thân rễ của cây sâm cau có hình dạng trụ dài, mọc thẳng và có nhiều rễ phụ trồng ra giống như thân rễ. Lá của cây tụ họp lại thành các tụm xuất phát từ thân rễ, có hình dạng tương tự như lá cây cau với đặc điểm là dài khoảng 20-30cm, rộng 2,5-3cm, và có mũi mác hẹp. Cụm hoa mọc trên cán ngắn ở kẽ lá, có màu vàng và thường xuất hiện từ tháng 5 đến 7. Quả của cây sâm cau có hình dáng thuôn, dài khoảng 1,2 – 1,5 cm, và có từ 1 đến 4 hạt phình ra ở phần đầu.
Đặc biệt, thân rễ của cây sâm cau chứa nhiều thành phần hoá học có lợi cho sức khỏe. Bộ phận này được sử dụng làm thuốc với tên gọi tiên mao (Rhizoma Curculiginis), thu hái quanh năm nhưng thường tốt nhất vào mùa thu. Củ tiên mao có vỏ màu đen và thịt bên trong màu trắng, khi phơi củ sâm có mùi thơm đặc trưng.
Trong thân rễ của cây sâm cau chứa nhiều hợp chất hữu ích như tinh bột, tanin, chất nhầy, acid béo, beta-sitosterol, stigmasterol và các chất thuộc nhóm cycloartan, hợp chất flavonoid. Đặc biệt, cây sâm cau cũng chứa steroid thiên nhiên, có tác dụng tương tự như testosterone, một loại nội tiết tố sinh dục nam.
Tác dụng của sâm cau
Sâm cau, một dược liệu quen thuộc trong y học cổ truyền từ thời xa xưa, đã được các nhà đông y đánh giá cao về khả năng bồi bổ sức khỏe và có nhiều ứng dụng hữu ích:
Bổ thận, tráng dương
Sâm cau được coi là một trong những loại thảo dược tốt cho sức khỏe của thận và hai kinh can. Với những người gặp vấn đề về thận, đặc biệt là vấn đề yếu sinh lý và giảm khả năng tình dục, sâm cau được coi là một phương pháp hỗ trợ hiệu quả. Tác dụng tăng cường sinh lý của sâm cau là mạnh mẽ, giúp cải thiện liệt dương và khôi phục chức năng tình dục.
Điều hòa tiêu hóa
Sâm cau cũng có tác dụng điều hòa tiêu hóa, giúp ngăn chặn tình trạng tiêu chảy. Flavonoid có trong sâm cau có khả năng ức chế giải phóng acetylcholin, giúp cơ thể kiểm soát tiêu chảy hiệu quả. Việc sử dụng sâm cau làm nước uống hàng ngày có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng tiêu chảy.
Bổ gân cốt
Sâm cau được sử dụng để chữa trị các vấn đề như chân tay tê mỏi và đau nhức xương khớp. Đặc biệt, nó có thể giúp giảm tình trạng tê thấp, một vấn đề phổ biến ở người già. Việc sử dụng sâm cau thường xuyên có thể giảm đau nhức và cải thiện sức khỏe chung, đặc biệt là với những người có các vấn đề về xương khớp.
Tác dụng trong y học hiện đại
Trong y học hiện đại, sâm cau được kết hợp với các loại dược phẩm hiện đại để tăng cường khả năng miễn dịch, chống lão hóa, giảm co giật và viêm, ngăn chặn huyết tắc, nấm, và kháng ung thư. Nó cũng có tác dụng cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm huyết áp, và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường.
Cải thiện chức năng sinh lý nam giới
Rễ cây sâm cau chứa chất Curculigin A, giúp tăng ham muốn tình dục, cải thiện tần suất và thời gian quan hệ, cũng như tăng sản xuất hormone sinh dục nam giới. Điều này giúp tăng cường khả năng sinh lý và ham muốn tình dục cho nam giới.
Sâm cau ngâm rượu có tác dụng gì?
Rượu sâm cau là một loại đồ uống có nguồn gốc từ sâm cau, được xem là có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dưới đây là một số lợi ích của rượu sâm cau:
Phòng trừ hàn thấp và làm ấm thận
Rượu sâm cau được cho là có khả năng làm ấm cơ thể, đặc biệt là làm ấm thận, giúp phòng tránh các triệu chứng của hàn thấp và cải thiện sức khỏe thận.
Hỗ trợ gân cốt khỏe mạnh
Các thành phần trong rượu sâm cau có thể hỗ trợ sự phát triển và duy trì của gân cốt, giúp cải thiện sức mạnh và linh hoạt của xương và cơ.
Hỗ trợ nam giới và nữ giới
Rượu sâm cau được cho là có thể giúp nam giới khắc phục các vấn đề như liệt dương, yếu sinh lý và thận hư. Đối với nữ giới, nó có thể giúp khắc phục các vấn đề như tiểu đục, khí hư và tử cung lạnh.
Rượu sâm cau cũng được cho là có thể hỗ trợ điều trị các vấn đề như ngực lạnh, bụng lạnh và tiểu tiện khó cầm.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng dù có nhiều lợi ích, việc tiêu thụ rượu sâm cau cũng có thể gây ra ngộ độc trong một số trường hợp. Do đó, việc sử dụng nên được thực hiện cẩn thận và theo sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.
Một số món ăn, bài thuốc từ cây sâm cau
Thịt gà hầm sâm cau
Công dụng của món thịt gà hầm sâm cau là bồi bổ khí huyết, bổ thận dương, và tăng cường sinh lực. Đặc biệt, món này thích hợp cho nam giới gặp tình trạng rối loạn cương dương và người già thường xuyên đau mỏi.
Nguyên liệu:
- 250g thịt gà
- 15g sâm cau
- 15g dâm dương hoắc
- Các loại gia vị
Cách làm:
- Rửa sạch thịt gà rồi cắt thành từng miếng vừa ăn.
- Rửa sạch sâm cau và rửa sạch dâm dương hoắc.
- Ướp thịt gà cùng với gia vị và để khoảng 20 phút (Tùy theo khẩu vị).
- Sau khi thịt gà đã thấm gia vị, cho gà cùng sâm cau, dâm dương hoắc và nước vào nồi đất, hầm đến khi thịt gà mềm.
- Nêm nếm gia vị vừa ăn trước khi thưởng thức.
Thịt lợn hầm sâm cau
Công dụng của món thịt lợn hầm sâm cau là giúp nam giới chữa vô sinh do tinh dịch bất thường và bổ thận tráng dương.
Nguyên liệu:
- 15g sâm cau
- 200g thịt lợn
- Các loại gia vị
Cách làm:
- Rửa thịt lợn cho sạch và cắt thịt thành từng miếng vừa ăn.
- Ướp thịt lợn cùng với gia vị và để khoảng 20 phút.
- Rửa sạch sâm cau.
- Cho thịt lợn, sâm cau và nước vào nồi đất và hầm đến khi thịt lợn chín mềm.
- Nêm nếm gia vị cho vừa khẩu vị gia đình trước khi thưởng thức.
Chữa hen suyễn từ sâm cau
Nguyên liệu:
- 250ml nước
- 12g rễ sâm cau
Cách làm:
- Rửa sạch rễ sâm cau.
- Đặt rễ sâm cau và nước vào nồi nấu và đun sôi. Đun cho đến khi lượng nước còn khoảng 50ml.
Cách dùng: Uống 1 lần mỗi ngày, nên uống trước khi ăn.
Chữa tê thấp, đau nhức toàn thân từ sâm cau
Nguyên liệu:
- 20g rễ sâm cau
- 20g hà thủ ô đỏ
- 20g hy thiêm thảo
- 500ml rượu trắng
Cách làm:
- Rửa sạch rễ sâm cau và các dược liệu khác.
- Cắt nhỏ và mỏng tất cả các dược liệu đang có.
- Ngâm các dược liệu với rượu trắng trong khoảng 7 – 10 ngày hoặc có thể lâu hơn.
Cách dùng: Uống 30ml mỗi lần và uống hai lần mỗi ngày, trước khi ăn.
Chữa sốt xuất huyết từ sâm cau
Nguyên liệu:
- 20g sâm cau
- 12g cỏ mực
- 10g trắc bá diệp
- 8g chỉ tử
Cách làm:
- Rửa sạch sâm cau.
- Đặt tất cả các dược liệu vào nồi nấu cùng 600ml nước.
- Nấu cho đến khi lượng nước còn lại 200ml.
Cách dùng: Uống trước khi ăn và uống 2-3 lần mỗi ngày.
Chữa liệt dương do rối loạn thần kinh chức năng
Nguyên liệu:
- Sâm cau: 20g
- Sâm bố chính
- Trâu cổ (sung thằn lằn)
- Câu kỷ tử
- Ngưu tất
- Tục đoạn
- Thạch hộc
- Hoài sơn
- Ba kích thiên
- Nữ trinh tử: mỗi thứ 12g
- Ngũ gia bì: mỗi thứ 8g
Cách làm:
- Rửa sạch tất cả nguyên liệu.
- Xắt lát mỏng hoặc nhỏ các nguyên liệu.
- Phơi hoặc sấy khô nguyên liệu.
- Nấu với 750ml nước cho đến khi sắc còn lại khoảng 300ml.
Cách dùng: Chia thành 2-3 lần uống trong ngày, uống trước bữa ăn.
Bài thuốc “nhị tiên thang”
Nguyên liệu:
- Sâm cau (tiên mao)
- Dâm dương hoắc (tiên linh tỳ)
- Đương quy
- Ba kích
Mỗi thứ 12g.
Cách làm:
- Nấu với 750ml nước.
- Sắc còn lại khoảng 250ml.
Những lưu ý khi mua và sử dụng sâm cau
Sâm cau là một loại dược liệu quý có nhiều công dụng hữu ích, nhưng việc sử dụng cần phải thận trọng để tránh những tác dụng phụ không mong muốn. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi mua và sử dụng sâm cau:
Mua từ nguồn tin cậy
- Luôn lựa chọn mua sâm cau từ các nguồn cung cấp uy tín như cửa hàng thuốc Đông y, hiệu thuốc đáng tin cậy hoặc các trang web có uy tín.
- Kiểm tra nguồn gốc đảm bảo và chất lượng của sản phẩm trước khi mua. Chọn sâm cau tươi có mùi thơm và màu sắc đẹp. Nếu mua dược liệu khô, hãy kiểm tra ngày sản xuất và hạn sử dụng trên bao bì sản phẩm.
Bảo quản đúng cách
- Bảo quản sâm cau ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và đặt xa tầm tay trẻ em.
- Theo dõi tình trạng của dược liệu và bỏ đi nếu phát hiện dấu hiệu biến chất, nấm mốc hoặc hỏng.
Sử dụng hợp lý
Sâm cau là một dược liệu mạnh, không nên sử dụng quá liều. Tuân thủ theo liều lượng và thời gian sử dụng theo hướng dẫn của chuyên gia hoặc bác sĩ.
Đối tượng không nên sử dụng
- Không nên sử dụng sâm cau cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú, trẻ em dưới 12 tuổi, người bị suy gan hoặc thận, viêm dạ dày cấp, hoặc người có tiền sử dị ứng.
- Trước khi sử dụng, người dùng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ đặc biệt nếu đang dùng thuốc hoặc có bệnh mãn tính.
Tác dụng phụ
- Sâm cau có độc tính và có thể gây ra tác dụng phụ như đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, dị ứng, khó thở, mất ngủ hoặc đau đầu.
- Nếu gặp bất kỳ dấu hiệu tác dụng phụ nào, ngưng sử dụng ngay và tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Kết luận
Cây sâm cau không chỉ là một loại cây thân thảo phổ biến mà còn là một kho báu của y học cổ truyền và hiện đại. Từ việc chữa trị các vấn đề về sinh lý nam, điều hòa tiêu hóa đến bổ gân cốt và hỗ trợ chức năng tim mạch. Hy vọng với bài viết này, bạn đã có thêm nhiều thông tin hữu ích về sâm cau và biết được sâm cau ngâm rượu có tác dụng gì. Chúc bạn thành công với việc sử dụng cây sâm cau. Đừng quên ghé mua tại đây: https://nongsandungha.com/danh-muc/dac-san-ha-giang/
