Bách hợp

Nhắc đến bách hợp nhiều người liên tưởng ngay đến loài hoa đẹp, có màu trắng và hình dáng giống như hoa loa kèn. Nhưng ít ai biết được rằng củ bách hợp lại chính là một trong những loại dược liệu quý được sử dụng rất nhiều trong các bài thuốc Đông y. Trong bách hợp, từ "bách" được hiểu là trăm, "hợp" nghĩa là kết hợp lại.

Thông tin chi tiết về cây bách hợp

Cây bách hợp thường mọc hoang ở nhiều nơi, củ hoa bách hợp còn có tên gọi khác là củ tỏi rừng. Hiện cây bách hợp ngày càng được người dân ưa chuộng nên được nhân giống trồng nhiều nơi trên cả nước.

Thảo dược bách hợp có vị đắng, tính hàn nên dùng nhiều trong việc chữa các chứng ho, trị mất ngủ, an thần,…

Đặc điểm của cây bách hợp

• Cây bách hợp thuộc nhóm thân thảo, sinh trưởng chủ yếu ở vùng núi cao. Thân bách hợp to, màu trắng. Thân cây trưởng thành cao khoảng 0,5m - 1m, lá cây mọc so le.
• Cây có thể sống lâu năm và sinh trưởng, phát triển tốt trong điều kiện môi trường thổ nhưỡng phù hợp (Những nơi có điều kiện ánh sáng tốt, nhẹ, khí hậu ẩm ướt, mát mẻ, nhiệt độ trung bình trừ 13 – 20 độ C).
• Hoa bách hợp có màu trắng, vẻ đẹp kiêu sa, thanh thoát. Đặc điểm hình dáng giống hoa loa kèn nên thường bị nhầm lẫn với loài hoa này.
• Củ bách hợp có màu trắng ngà, thường nằm sâu dưới đất, mang nhiều lớp vảy. Vò dò của cây bách hợp được kết hợp từ nhiều lá như vẩy cá. Củ bách hợp đang được khai thác để làm dược liệu.

Phân bố

Cây bách hợp thường mọc nhiều ở những nơi là vùng núi cao, ven bờ ruộng, ven sông. Hoặc được trồng dưới bàn tay con người tại những trang trại trồng hoa, trồng dược liệu chuyên canh để thu hái. 

Những tỉnh thành trồng nhiều nhất bao gồm: Lạng Sơn, Quảng Ninh, Sơn La, Lai Châu, Hà Giang,…

Thành phần dưỡng chất trong củ bách hợp

Củ của cây hoa có nhiều thành phần dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Trong củ bách hợp có rất nhiều thành phần tốt, có tác dụng chữa bệnh tốt. 

Cụ thể:

• Chất xơ trong củ bách hợp tốt cho hệ tiêu hóa, vitamin C tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa lão hóa da,…, 
• 30% là tinh bột cần thiết cho năng lượng trong cơ thể, 
• 0,1% là chất béo an toàn và 
• 4% là protit giúp chắc khỏe xương, hệ cơ. 

>>> Với những thành phần này đủ để thấy hiệu quả mang lại của củ bách hợp khi sử dụng.

Thu hái – sơ chế – bảo quản củ bách hợp

Người ta thu hoạch củ bách hợp sau ít nhất 1 năm trồng cây. Thông thường hoa của cây bách hợp sẽ ra vào tháng 7 và tháng 8 khi thời tiết bắt đầu mát mẻ hơn. Nếu muốn phần củ phát triển nhanh và mạnh mẽ hơn, chất dinh dưỡng nhiều hơn, bạn nên cắt bớt hoa để tập trung dưỡng chất nuôi củ.

Củ hoa khi thu hoạch đem rửa thật sạch để ráo nước rồi bóc tách từng lớp ở củ ra ngoài, thái nhỏ và đem phơi ở bóng râm mát, gió lớn nhưng tránh ánh nắng trực tiếp. Sau 2-3 ngày sẽ thu được bách hợp khô thành phẩm.

Tác dụng của bách hợp

Trong dân gian bách hợp là vị thuốc đươc sử dụng làm thuốc bổ để chữa ho có đờm, điều trị thổ huyết, viêm phế quản, chữa sốt, mệt mỏi, cơ thể suy nhược.

Theo nghiên cứu của 1 số tài liệu: bách hợp tính hơi dàn, có vị đắng, đi vào 2 kinh phế và tâm, có công dụng nhuận phế, an thần, trừ ho, thanh nhiệt,  định tâm, lợi tiểu.

Dùng trong các trường hợp như: thổ huyết, ho lao, hư phiền, hồi hộp, tìm đạp mạnh, nhanh và các chứng phù, thũng.

Dùng bách hợp bao nhiêu là đủ?

Theo từ đại từ điển Trung dược: Bách hợp sử dụng làm thuốc uống, 1 thang sắc khoảng 0,3-1 lượng, có thể hấp ăn hoặc nấu cháo. Sử dụng bách hợp làm thuốc đắp ngoài, để tưỡi giã nhỏ sau đó ép thành nước uống, dùng khi bị tình trạng đau ngực, ho ra máu, lao phổi. Theo Trung dược học: Sắc bách hợp thành thuốc uống khoảng 6 – 12g hoặc có thể chích mật để tăng thêm tác dụng nhuận Phế

Đối tượng nên sử dụng bách hợp

• Người tim đập nhanh, đánh trống ngực, hay hồi hộp
• Người bị viêm phế quản
• Người bị nhiễm HIV
• Người bị ho khan, ho có đờm
• Người bị lao phổi

Kiêng kỵ

Đối với các trường hợp sau thì không nên dùng vị thuốc bách hợp này:

• Trung khí hư hàn, nhị tiện hoạt tiết
• Người tỳ vị hư hàn với các triệu chứng ỉa chảy, đau lạnh ổ bụng.
• Ho đàm do phong hàn, tiêu chảy do trúng hàn
• Người mới ho

Cách sử dụng các bài thuốc từ bách hợp

Bài thuốc chữa ho do viêm phế quản

• 30g bách hợp khô
• 8g bách bộ,
• 12g tang bạch bì,
• 10g thiên môn đông,
• 10g mạch môn đông,
• 10g ý dĩ nhân

Sắc với 1 lít nước chờ đến khi còn 400ml thì uống.

Uống 3 lần / ngày

Hoặc

• 50g bách hợp tươi,
• 50g gạo tẻ,
• 10g hạnh nhân.

Nấu cháo, đến khi gần được thì cho hạnh nhân và bách hợp vào, thêm ít đường đường ăn trong ngày.

Bài thuốc dưỡng tâm, an thần

Dùng khi tâm hồi hộp, lo âu, hoặc vừa ốm dậy

• 24g bách hợp,
• 12g tri mẫu,
• 12g ngọ trúc

>> Sắc lấy nươc uống.

Dùng đều đặn từ  7 – 10 ngày.

Bài thuốc nhuận phế

(Dùng khi ho nhiều, tâm thần bất ổn, hay hoảng hốt)

• 30g bách hợp tán thành bột,
• 50g gạo nếp
• 1 ít đường phèn.

Cho bách hợp và gạo vào nồi, nấu thành cháo. Cho thêm đường trước khi ăn. Nên ăn vào sáng sang khi còn nóng.

Sử dụng thường xuyên trong khoảng 20 ngày.

Bài thuốc chữa khó tiểu

Nguyên liệu:

• 12g bách hợp,
• 12g mach môn đông,
• 10g bạch thược.
• 8g Cam thảo
• 8g mộc thông

Sắc lấy nước uống. Dùng trong khoảng 5-7 ngày.

Bài thốc chữa chứng mất ngủ

• 30g bách hợp,
• 30g hạt sen,
• 250g thịt lợn. 

Hầm thật nhừ, ăn trong ngày.

Hoặc 

• 60g bách hợp tươi
• 1-2 thìa mật ong

Hấp cho chín rồi ăn trước khi ngủ.

Mua bách hợp tươi, bách hợp khô tại Hà Nội và Hồ Chí Minh

Mua bách hợp tươi, bách hợp khô đến ngay với Nông Sản Dũng Hà

Nông Sản Dũng Hà là địa chỉ uy tín chuyên cung cấp các sản phẩm nông sản sach, ngoài ra, chúng tôi còn có ruốc hải sản, cá biển, rau củ sạch các loại, phục vụ bữa ăn gia đình bạn. 

Liên hệ hotline 1900986865

Hoặc đến trực tiếp cửa hàng

• Địa chỉ 1: 683 đường Giải Phóng - phường Giáp Bát quận - Hoàng Mai - Tp. Hà Nội
• Địa chỉ 2: A11, Ngõ 100, Đường Trung Kính - Yên Hòa - Cầu Giấy - Tp. Hà Nội  
• Địa chỉ 3: 79 Hồng Mai - Hai Bà Trưng -  Hà Nội
• Địa chỉ 4: Số 02/B Khu phố 3, đường Trung Mỹ Tây 13, Quận 12, TP.Hồ Chí Minh